Ondernemers met een groen hart, die kunnen wat ons betreft niet vaak genoeg de show stelen. Helemaal in een tijd waarin we weer extra vrienden met moeder natuur mogen worden. Het liefst schreeuwen we het van de daken als we weer zoโn leukerd van een donkergroen merk gevonden hebben. Hoewel ze al een aardige tijd aan het shinen is in onze online shop, was het de hoogste tijd eens wat meer over de duurzame zeep van Kusala en de story behind the brand te vertellen. Bij deze!
Er was eens…duurzame zeep van Kusala
Kusala. Een supertof initiatief van Karin. Tot 10 jaar geleden woonde zij in de VS en gaf ze als antropologe en biologe les aan de universiteit. Op een gegeven moment begon het te kriebelen om terug te gaan naar ons knusse Nederland. Alleen was het hier bar en boos om met haar achtergrond als wetenschapper aan een nieuwe job te komen. Omdat ze niet op een houtje wilde bijten en ze zichzelf snel weer nuttig wilde maken, is ze gaan bekokstoven wat ze nu moest. Met een grootse interesse in zelfvoorzienend leven en vegetarisme is ze het in die hoek gaan zoeken.
Vanwaar het idee om natuurlijke zeep te maken?
‘Dat kwam voort uit mijn interesse voor zelfvoorzienend leven. Ik heb een tijd terug een jaar in Oeganda voor onderzoek gewoond en daar werd de interesse versterkt. Interessant om te zien hoe mensen daar op een hele zelfvoorzienende manier leven. Die onafhankelijkheid sprak mij erg aan. Eenmaal terug in Nederland ben ik met mijn moestuin begonnen, iets waar ik veel van heb geleerd. En het bruggetje naar zeep? Dat kwam voort uit de goudsbloemen die ik in de moestuin had.’
Goudsbloemen. Bloemen die de blits maken in haar moestuin. Echte eyecatchers waarbij Karin zoiets had van โdaar wil ik iets leuks mee doen.โ Al Googlend kwam ze erachter wat je zoal met deze fleurige verschijning kan doen: zeep maken. ‘Heel snel werd het een soort van verslaving om een rits aan recepten uit te proberen en van daaruit is Kusala gestart. Ik zag ontzettend veel potentie voor zeep als een natuurlijk, ambachtelijk, plasticvrij product. Zo is het ontstaan!’
Iets meer over die goudsbloem, want dat is er eentje. Het is namelijk niet voor niets een veelgebruikt, 100% natuurlijk ingrediรซnt van veel zalven. Het heeft een helende kracht waar elke hand het goed mee kan vinden. Een allemansvriend. Een en al tender, love en care dus. Daar moest en zou Karin iets mee gaan doen. Het kreeg vanaf dat moment niet alleen een prominente rol in de duurzame zeep, maar ook op het logo. Ook daar zie je de gele rakker โm flink shinen. Kusala – wat โgoede karmaโ betekent – was een feit.
Kusala, goede karma dus. Door de bups aan frisse, lekker ruikende, duurzame zepen wil Karin iets positiefs bijdragen aan mens en milieu. Hoe? Onder andere door de manier van produceren, de natuurlijke ingrediรซnten en de ecoproof werkplaats (BlueCity, een playground voor circulaire merken) en de plasticvrije verpakking. Kusala staat voor het creรซren van de zo groen mogelijke producten waar iedereen een stukje blijer van wordt.
We kunnen er veel woorden aan vuil maken, maar je handen inzepen met natuurlijke zeep is fijn. Heel fijn. En waar er vroeger een ietwat oubollig karakter aan vastplakte, is die inmiddels volledig weggevaagd. Natuurlijke handzeep is hip!
Natuurlijke verwennerij met handgemaakte zeep
Sinds de parade aan lockdowns wassen we er wat af op een dag. Vaak doen we de vloeibare zeep in plastic pompjes voor het gemak bij de supermarkt in ons winkelmandje. Alleen dan heb je er dus snel รฉรฉn in handen die niet zo heel lief is voor het milieu en je handen. Vaak zijn ze verpakt in plastic en zitten ze voller dan vol met chemische ingrediรซnten.
Waar je misschien op het eerste gezicht zou denken dat er niet veel mis kan gaan met zeep, valt dat dus vies tegen. Chemicaliรซn die niet alleen de bad maar ook de good guys mee uitschakelen. U snapt, dat zorgt voor beschadigingen. Hallo schrale plekjes, schrammetjes en andere narigheid. Juist met een product dat we zoveel gebruiken, is dit een niet-duurzaam product waar we door een kleine aanpassing grootse impact kunnen maken.
Wil je dus lief zijn voor je pootjes (lees: alleen de vervelende bacteriรซn wegwassen) en de planeet, dan doe je er simpelweg het slimst aan om te kiezen voor duurzame barzeep. De knappe duurzame zeep van Kusala. Dankzij de hoge pH-waarde heeft โie een geweldige antibacteriรซle werking en het natuurlijke glycerine hydrateert je huid. En dan is ‘ie ook nog gemaakt van zo veel mogelijk biologische ingrediรซnten. Een en al win-winโs dankzij deze van origine wetenschapper, die alleen voor het beste van het beste gaat.
Hoe is het idee om circulaire zeep te maken ontstaan?
In eerste instantie maakte Karin vooral zepen met zoveel mogelijk natuurlijke, verzorgende ingrediรซnten en heerlijk geurende blends van etherische oliรซn. Later is ze ook meer met circulaire ingrediรซnten gaan werken. Hoe dat is gekomen? ‘Ik werd door een vrouw die een olijf(olie)plantage in Italiรซ heeft, benaderd. Ze had olijfolie van voorgaande jaren over en vroeg of ik daar zeep van kon maken. Iets wat niet zomaar kan. Als je olijfolie dat over datum is of andere vetten gebruikt, dan kan dat ook tot problemen in de zeep zorgen, zoals oranje vlekjes. Niet schadelijk, maar ook niet wenselijk.’
Het idee om zeep met overgebleven olijfolie te maken, liet de zeepmaakster niet los. ‘Toen ben ik onderzoek gaan doen hoe je de olijfolie wรฉl in zeep kan verwerken. Dat is gelukt! De drie zepen, the originals, zijn de originele drie circulaire zepen waar we mee zijn begonnen; koffie-, olijfolie- en bierzeep. Voor de koffiezeep werken we samen met Rotterzwam. Zij groeien paddestoelen op koffiedrab, hebben veel connecties in de koffiemarkt en leveren mij ongebruikte resten van koffie. Voor de bierzeep bundelen we de krachten met Vet & Lazy.’
Bier in zeep? Het kan! Karin legt uit dat het een prima vervanging voor water is. โVeel zeepmakers werken voornamelijk met water als oplosmiddel voor de loog (de stof die vetten omzet inย verzeepte vetten en glycerine), maar daar kun je ook andere vloeistoffen voor gebruiken, zoals dus bier.
De koffie-, olijfolie- en bierzeep waren de eerste drie circulaire zepen. Twee jaar geleden hebben we een subsidie bij de gemeente Rotterdam aangevraagd om het concept van circulaire zepen op ons hele assortiment toe te kunnen passen en verder uit te breiden. Die subsidie hebben we gekregen. Vorig jaar zijn we dan ook heel hard beziggeweest om ons assortiment te herontwikkelen en opnieuw te lanceren.’
Inmiddels werken ze bij Kusala niet alleen meer met overgebleven olijfolie, koffiedik en bier, maar ook olie van koffiedik, olie uit ‘lelijke’ avocado’s en regenwater. ‘Regenwater komt voor rond de 70% van de gevallen in ons riool, ons afvalwater terecht. Totaal onnodig. Regenwater hoeft niet gezuiverd te worden, want het is van zichzelf al schoon. Door het op te vangen, kunnen we er juist mooie dingen mee doen en ontlasten we de afvalwaterverwerking. Na het door een regenwaterfilter gehaald te hebben, verwerken we het in de zeep. Cadeautje van moeder natuur!’
Hoe bevalt het als duurzame ondernemer?
Nu Karin zo’n 7 jaar zichzelf duurzame ondernemer mag noemen, kan ze als geen ander de balans opmaken. Want hoe vindt ze het ondernemen in de duurzame hoek? ‘Toegegeven, ik ben niet echt voor het ondernemerschap gemaakt. Althans, in sommige opzichten wel, in andere niet. Wat ik heel gaaf vind, is de onafhankelijkheid die je hebt. Je kan zelf beslissen wat je doet, welke weg je inslaat. Er is veel creativiteit die je in ondernemerschap kan uiten. Ik vind het vooral heel leuk om nieuwe dingen te leren. Constant leer je wel.
Eigenlijk zou je van alle markten thuis moeten zijn of mensen moeten aannemen die je aanvullen op vlakken waar jezelf zwakker in bent. Het meest uitdagende vind ik het financiรซle aspect. Zo ben ik niet in de wieg gelegd voor grote risico’s. En wat ik zelf heel interessant vind om te zien, is dat veel ondernemers een traditioneel perspectief op ‘succes’ hebben. Dat is groei, veel investeerders erbij halen, veel medewerkers, iets waar ik graag ver van weg blijf. Zelf ben ik niet zo van de investeerders. Laat mij maar lekker onafhankelijk blijven.’
Wat haar het meest tegenstaat aan investeerders? ‘Het gevaar van werken met investeerders is dat, voordat je als bedrijf gezond bent, dat je verdienmodel nog niet helemaal op orde is. Wat ik vaak zie, is dat bedrijven bakken met geld krijgen, maar eigenlijk niet goed zicht hebben op hoe ze dat geld zelf gaan genereren. Geen realistische visie daar meer op hebben. Een valkuil die ik zeker probeer te vermijden.’
Tips voor andere duurzame ondernemers
Karin kan uit een bak aan ervaring als ondernemer putten wat betekent dat ze andere ondernemers als geen ander tips kan meegeven. Zijn er dingen waar ze tegenaan is gelopen en wat ze een volgende keer anders zou doen? ‘Nou ja, wat ik zelf heel fijn vind hoe het met Kusala is gegaan, is dat we langzaam zijn gegroeid. Dit heeft ons geholpen om de productie op gang te krijgen, om dingen te leren. Je moet niet te hard van stapel lopen en je niet gek laten maken door allerlei grote verhalen. Blijf vooral lekker je eigen ding doen.’
Verder vindt Karin dat je de tijd moet (willen) nemen om kritisch te zijn en als iets niet werkt het te veranderen. ‘Als je snel groeit, dan krijg je die kans niet goed. Nu hebben wij in de afgelopen 7 jaar een sterke basis gelegd waarop we verder kunnen. Schiet je het eerste jaar als een pijl omhoog, dan is het moeilijk om alles onder controle te houden.’
Kusala is heel duurzaam, hoe duurzaam is Karin zelf?
De rots in de branding achter Kusala schaart zichzelf in de categorie ‘minimalistisch persoon.’ ‘Zo koop ik weinig. Staat mijn huis vol met afgedankte meubels van familie en vrienden. Verder ben ik al bijna 25 jaar vegetariรซr en leef ik steeds meer vegan. Dagelijks ben ik bezig om zo duurzaam mogelijk te leven. Wel vind ik dat we ons soms teveel blindstaren op plastic rietjes en sigarettenpeuken op straat. Wat natuurlijk een probleem is, maar ik vind dat we moeten uitkijken dat we niet te veel oogkleppen opzetten en moeilijkere problemen uit de weg gaan.’
Karin wil รฉcht het verschil kunnen maken en heeft zich een tijd terug bij Extinction Rebellion Nederland aangesloten. ‘Kijk, het moeilijke in Nederland is dat het woord ‘activist’ eng is. Mensen durven er vaak niet voor uit te komen. Het verandert wel enigszins, maar als we echt iets aan klimaatverandering willen doen, dan is er meer nodig dan duurzamer consumeren. We hebben systeemveranderingen nodig. Daar zet ik mij voor in.’
Kusala heeft een klimaatzeep ontwikkeld, waarvan een deel van de opbrengst naar Extinction Rebellion Nederland gaat. Iets wat ze heel spannend vond. ‘Wat vinden mensen ervan als ik mij activistisch opstel? Eigenlijk zijn de reacties heel positief, gelukkig. Veel verkooppunten verkopen inmiddels ook de klimaatzeep!’
Tips voor thuis om te verduurzamen
Volgens de eco-okรฉ dame begint verduurzamen bij het bewuster worden van het doen (of laten) van aankopen. ‘Ik denk dat we veel meer mogen zeggen of het kopen van product ‘X’ of ‘Y’ wel nodig is. Duurzame producten zijn duurder, dat is waar, maar je kan ook duurzaam zijn door niets te kopen. Dan ben je en heel goedkoop uit en heel duurzaam.
Soms zijn we naar mijn idee teveel met onze identiteit uiten bezig door veel duurzame spullen te kopen. En dat het een soort van wedstrijd lijkt van ‘kijk mij eens duurzaam zijn.’ Daar zou ik graag als maatschappij van af willen. Kijk in de spiegel, want in principe hoef je aan niemand verantwoording af te leggen alleen maar aan jezelf. Persoonlijk vind ik dat belangrijk. Back to basic, daar is niets mis mee.’
Op de vraag wat Karin haar ambities voor de komende jaren zijn, antwoordt ze dan ook volmondig dat dat veel meer van dit soort mooie circulaire initiatieven mogen zijn. Om haar productie te kunnen upscalen zijn er eerst wel wat aanpassingen nodig. Denk bijvoorbeeld aan extra mankracht. Genoeg ambities, genoeg moois dat we nog van deze dame plus team mogen verwachten!
Een op-en-top groen merk dat de kracht van natuurlijke eenvoud omarmt. Je shopt de Kusala natuurlijke zeep in de ZustainaStore. Paasbox kopen? Ook daar zit Kusala in.ย
Photo credits: Kusala & Cathy van den Berg