Kan zo wezen, kan zo zijn dat voor katoen altijd van die fluffy bolletjes katoen nodig zijn. Maar toch, de ene katoensoort is de andere niet. Ver voor de zero’sย hadden ze dat bij Bo Weevil al dondersgoed door. Consuminderen is wat ze heel Holland willen bijbrengen, en als we toch aan de shop willen, doe het dan met spullen van biologisch katoen. We raakten aan de praat met Iris Komen, tweede generatie die de kar trekt van de groothandel in GOTS-gecertificeerde katoenen stoffen en producten. Lap tekst voor een label dat je nog veel meer te vertellen heeft. Komt ‘ie!
Bo Weevil: duurzaam in hart en vezels
Wie o wie kent Bo Weevil nog niet? Handen omhoog. Okay, voor als dit deย first dateย is, in het kort: Bo Weevil is een groothandel. Klinkt niet heel sexy, totdat je weet dat ze aan de basis vanย gecertificeerd biologisch katoen hebben gestaan. Anno nu maken en verkopen ze GOTS-gecertificeerde katoenen stoffen en producten.
Hoe het zo ver, in positieve zin, heeft kunnen komen? Iris: “In 1990 is Jan Schrijver (eigenaar tot 2014) vanuit een mix van frustraties en idealisme begonnen. Hij zag wat er in de landbouw op het gebied van katoen gebeurde en hoe daar chemicaliรซn te pas en te onpas werden gebruikt. Omdat hij met biologische voeding in landbouw bezig was, wist hij dat het anders kon. Onderzoek volgde en een project rondom biologisch katoen werd gestart, het allereerste gecertificeerde biologische katoen project. Gestart en nooit meer gestopt. Bo Weevil is een voortvloeisel van dit project.
Waar we inmiddels niet meer aan de kant van ruwe katoen staan, maken en verkopen we nu als groothandel producten van biologisch katoen.”
De naam Bo Weevil, waar staat het voor?
“Ja, die is leuk! Het staat voor ‘savers cotton boll weevil.’ Een klein katoenkevertje dat in katoenplanten leeft. Jan’s idee, de bedenker van de naam, was ‘joh laat het beestje lekker leven en zorg dat je het op een natuurlijke manier als dat nodig is, bestrijdt. En ga zeker niet in de weer met chemicaliรซn, want daar richt je veel meer ellende mee aan, dan dat het beestje doet.”
Jan is รฉรฉn van de oprichters. Hij kwam op katoenplantages en zag alle chemische bestrijdingsmiddelen. Maar hoe kwam jij bij Jan?
“Ik ken het project waar het in 1990 mee begonnen is uit de literatuur. Vaak genoeg liep ik langs De Wereldwinkel in Tilburg waar ze een hele goede boekafdeling hadden. Daar stond ik altijd in boeken over het thema textiel, vanwege mijn achtergrond in de textiel, te neuzen. Waar ik vooral benieuwd naar was, waren de ontwikkelingen op sociaal gebied in de textielindustrie. In รฉรฉn van de boeken kwam ik Bo Weevil tegen. Ze vingen mijn aandacht waarna ik in 1996 heb gesolliciteerd.”
Helaas wil het verhaal dat er op dat moment niemand nodig was. Wel hadden ze gelukkig de brief bewaard. “Zo’n 7 jaar later werd ik gebeld of ik nog interesse had”, zegt Iris lachend. Ik had werk, maar heel toevallig zat ik daar niet lekker. Toen ben ik met Bo Weevil in gesprek gegaan en was het binnen een week geregeld. En een maand later zat ik er al. Dus zo kom ik aan Jan, zo komt Jan aan mij.”
Waar komt die motivatie vandaan om bij een groen textielbedrijf je ding te doen?
“Ik denk dat het altijd al in mij heeft gezeten. Op een gegeven moment kwam er een zeker bewustzijn over onrechtvaardigheid in de wereld. Toen ik HTS Bedrijfskunde Textiel ging doen, had ik gelijk al het idee om niet aan de commerciรซle modekant, maar de duurzame productiekant van de kledingtextielbranche uit te komen. Dat besef werd versterkt tijdens verschillende stageperiodes. Vaak genoeg zag ik dat het draaide om kleding de markt in duwen, om het consumeren. Iets wat me tegen ging staan. Ik wilde meer dan dat, iets anders.”
Voordat Iris bij Bo Weevil aan de slag ging, werkte ze bij een bedrijf waar er weldegelijk veel bewustzijn was, maar waar de mogelijkheden om het op duurzame manier te doen beperkt waren, tenzij je naturelkleurige collecties wilde maken. Heb je het wel over zo’n 15 jaar geleden hoor.”
Biologisch in allerlei productvormen maken en verkopen, waar moeten we aan denken?
Terug naar Bo Weevil. Biologisch katoen dus. Vertel. “Ons doel is vanaf dag 1 om een groothandel te zijn die het voor iedereen mogelijk maakt om eerlijke stoffen te kopen, dus ook voor kleine bedrijven en ontwerpers (veel Nederlandse labels, leuk!). We zijn, omdat we ook al zo’n tijd meedraaien en lange tijd op internationale beurzen stonden, nog steeds binnen Europa erg bekend. We verkopen in het algemeen de helft in Nederland, de andere helft gaat naar Europese landen.
Het verkopen van GOTS-gecertificeerde stoffen op rol beslaat ongeveer de helft van de omzet die we daaruit halen. Daarnaast verkopen we tassen, toilettassen, schorten, handdoeken, badjassen, broodzakken en zo zijn er nog wat meer uitstapjes die we af en toe maken. We staan het meest bekend om de Bo Weevil nettas.”
Stel, iedereen stapt op biologisch katoen over. Gaan we daar dan de wereld mee redden?
“Uhm, nee heel eerlijk niet. Op dit moment blijft biologisch katoen steken op slechts 1 ร 2% van de totale hoeveelheid katoen die wordt geteeld. Als we met zijn allen op biologisch katoen overstappen, dan verandert er zeker wel veel (want tot 90% minder water bij komt kijken en 60% minder energie), maar het begint met consuminderen. Dat is iets waar we op grote schaal veel mee kunnen redden. Dus ja, beter dat consumenten biologisch katoen boven conventioneel katoen verkiezen, alleen is er wel meer nodig dan dat alleen.”
Hoe kijk je daar als mens, als consument naar? Leef je zelf heel duurzaam?
“Ik leef zo duurzaam mogelijk. Zo let ik op het gebruik van plastic als ik boodschappen doe. Bij voorkeur pak ik niet de auto, ondanks dat dat soms onvermijdelijk is. Verder vlieg ik vrijwel niet. Klinkt als iets dat je in coronatijd heel makkelijk kan zeggen, maar al ver voor 2020 houd ik het bij een minimum.
En ik stel mezelf bij het kopen van kleding de vraag of het van biologisch katoen is, sustainable is of een mix van de twee. Wat ook mag, is dat het in goede omstandigheden is gemaakt, maar dan niet per se van duurzaam materiaal. Ondanks dat het duurzame kledingassortiment gelukkig steeds groter wordt, voelt het soms nog wat beperkt. Moraal van het verhaal: ik ben niet superextreem, maar wel zeer bewust.”
Als je nu kijkt naar duurzaamheid, gaat het je snel genoeg in de kledingbranche?
“Er is echt veel aan het veranderen, maar eerlijk, ik kan het soms niet goed overzien omdat ik in een superduurzame bubbel zit. Het staat vast dat we de goede kant opgaan, maar ik merk ook dat er genoeg mensen zijn wie het niet uitmaakt om met tassen vol de Primark uit te lopen. Het bewustzijn wat hun aankopen voor schadelijke effecten heeft, is er simpelweg niet, terwijl dat juist ontzettend belangrijk is om bedrijven gemotiveerd te krijgen om duurzaam te produceren. Neemt niet weg, dat ik vind dat je als bedrijf je verantwoordelijkheid moet pakken en uitsluitend duurzaam moet produceren. Dat mag wat mij betreft een stapje sneller gaan.”
Zouden we met zijn allen รผberhaupt niet eerst maar eens kleding moeten slijten dat al in garderobe hangt?
“Dat zou zeker een goeie zijn. Komen we weer uit bij consuminderen. Alleen als ik denk aan met name onze Indiase producten, dan hebben ze sinds corona minder orders vanwege het minderen van aankopen gekregen. Dat heeft vergaande consequenties. Het liefst wil ik zoveel mogelijk orders geven, maar dat betekent ook productie. Dus ja, er zit absoluut een keerzijde aan consuminderen. Iemand betaalt de prijs in een ander land, in een productieland.”
Vind je ook dat het zo zwart-wit werkt dat bij minder orders makers sowieso minder inkomen krijgen? “Op de korte termijn zeker. Oplossen kunnen we het wellicht door, in ons geval, Indiase producenten meer toe te laten spitsen op de Indiase markt. Momenteel is het bedrijf op export ingericht. Daar zit in de wereld de grootste uitdaging, dat we veel meer gaan regionaliseren.”
Natuurlijk, we hebben een verborgen impact die enorm is, omdat we alles laten maken buiten ons gezichtsveld. Hierdoor zien we de vervuiling niet. Rivieren vervuilen, makers ziek maken. Hoe kort door de bocht is het dan om te zeggen dat als we stoppen met kopen mensen aan de andere kant van de wereld geen inkomen meer hebben? Tegelijkertijd hebben ze ook geen vervuild water meer, geen antibiotica meer in hun drinkwater. “Een erg lastige transactie! Ding is dat als producenten zich puur en alleen op de lokale markt focussen de kans groot is dat het duurzaam produceren moet worden losgelaten. Iets wat lastig in te schatten is.”
Wat is je grootste droom om met Bo Weevil te behalen?
“Als ik daar op textielgebied aan denk, dan is het om met zijn allen duurzaam te kopen en zeker ook te consuminderen. Wen er maar aan dat het iets minder kan. Hoe we het nu doen, is niet nodig. Ik denk dat het delen van informatie over wat de consequenties voor mens en milieu zijn als we op deze weg van consumptie blijven doorgaan, een grote eerste stap is. Laten zien dat het anders kan. Bij Bo Weevil doen we dit door een duurzaam alternatief voor alledaagse dingen te bieden.”
Hoe dat consuminderen te rijmen is met Bo Weevil, een label dat biologisch katoenen producten verkoopt? “We helpen bij de weg naar duurzame alternatieven van vervuilende producten. Het is pleiten voor eigen parochie, maar als je een tas nodig hebt, probeer dan voor een biologisch katoenen exemplaar te gaan in plaats van een plastic versie. Consuminderen is de kern van alles, eigenlijk. Iets minder kopen, minder snel en minder vaak, zou al een hoop op kunnen lossen. En als er na tien jaar toch een gat in je t-shirt zit, kan het nog prima dienst doen als poetsdoek.โ
En als je kijkt naar hoe duurzaam Bo Weevil zelf binnen de bedrijfsmuren bezig is?ย
“Logistiek is voor ons de grootste uitdaging. We proberen zo groen mogelijk met onze koeriers om te gaan. Zo vliegen niet of nooit, enkel voor een sporadische klant uit Canada. CO2-neutraal is het niet, maar binnen ons Bo Weevil-pand gebeurt heel veel, heel duurzaam. Het zit ‘m bijvoorbeeld in het recyclen van verpakkingsmateriaal. Er gaat hier weinig de deur uit zonder dat het al een paar keer is gebruikt. Verder minimaliseren we het gebruik van verpakkingen. Of denk aan iets simpels als fairtrade biologische koffie op kantoor. Mijn bewuste levensstijl zie je in het bedrijf terug en gelukkig delen mijn collega’s die interesse.”
Om de interesse voor organic cotton nog meer te boosten, welke stappen zet Bo Weevil?
“We weten dat er een prijskaartje aan een artikel hangt, maar wat we niet weten is wat het werkelijk kost. Wat betekent een tasje qua CO2-uitstoot? Als een tasje in India wordt gemaakt wat betekent dat aan transport naar Nederland? Wat voor gevolgen heeft het voor de lokale bevolking? Momenteel zijn we dat aan het onderzoeken. Wat zou een product werkelijk moeten kosten als we ook zaken als milieuvervuiling in de prijs meenemen.
In Amsterdam is De Aanzet รฉรฉn van de eerste winkels die al zo werken. Ze berekenen de werkelijke prijs, de fair price, van een artikel. Wat je ziet, is dat producten een stuk duurder horen te zijn, dan ze nu zijn. De prijzen zijn er hoger, maar niet enorm veel hoger, dus het blijft aantrekkelijk genoeg om die paar euro’s extra ervoor neer te leggen.” To be continued!
Tot slot, heb je een tip voor thuis? Iets kleins dat een groots effect heeft als we het doen?
Eรฉn keer per week met z’n allen geen vlees eten, is beter dan dat er 100 mensen 7 dagen geen vlees eten. Wat zou je als zie-je-hoe-simpel-het-is-thuistip willen meegeven? “Zelf ben ik groot voorstander van geen plastic gebruiken als ik boodschappen doe. Zo neem ik zelf mijn herbruikbare zakjes en netjes mee. Stop er een paar in je boodschappentas en je hebt ze altijd bij je. Plus denk รผberhaupt na wat je in je boodschappentas stopt. Kom ik weer terug bij het consuminderen.”
Member worden? Dat kan!
Heb je zoiets van: โik wil het niet alleen bij informatie over Bo Weevil houden, stuur mij liever tweemaandelijks een verrassingskit vol green goodies.โ Doen we! Member van ZustainaBox worden doe je hier (al v.a. โฌ49,99 per jaar, net iets meer dan โฌ4,- per maand). Als memberย krijg je met je persoonlijke kortingscode altijd 20% korting in onzeย ZustainaStore.
Daarnaast kan je natuurlijk ook (zakelijk) losse boxen kopen. Voor jezelf, vrienden, familie, collegaโs of medewerkers. De keuze is reuze: van deย Frisse Start Box L / XLย totย BorrelBoxenย enย duurzame relatiegeschenken.
Photo credits: Bo Weevil