Potdikke wat laat de mensheid toch overal op aarde haar voetsporen achter. We kwamen, zagen en overwonnen niet. Want de vuilnisbelten rijken inmiddels zo hoog als de Mount Everest en Kilimanjaro (nouja, komen in de richting). Afijn, you get the point. Weet je, de 2 miljard ton afval op jaarbasis is pas het topje van de ijsberg. Afval beperkt zich niet langer tot de aarde. Ook buiten de dampkring zijn de vervuilende fratsen van de mens zichtbaar. Ruimteafval heet het. Of we daar ooit nog van afkomen, lees je hier.
Wat is ruimteafval en hoe komen we eraan?ย
‘Met hetzelfde gemak gooi je het in de afvalbak.’ De slogan die je vast tot vervelends aan toe op radio en tv voorbij hebt zien komen. Helaas is het nodig. Broodnodig. Waar er massaal mooie initiatieven van consumenten en merken zijn om te plastic minderen of zelfs teย zero waste’en,ย en om de plastic soep in te ‘blikken’, is er รฉรฉn type afval waar je niet gelijk bij stilstaat. Niet zo gek niet, want het zweeftย far, far awayย boven onze hoofden buiten de dampkring. Met het blote oog ga je het never nooit niet spotten. Ruimteafval heet het. En ze zijn met z’n miljoenen.
Ruimteschroot dus. Het is afval dat van nature niet in het heelal aanwezig is. Het is door ons mensen gemaakt, is afkomstig van kapotte satellieten tot verloren boutjes en afgebladderde verfresten en zweeft in een baan rond de aarde. Rommel op een plek waar niemand, op een paar space cowboysย na, komt. Wat maakt het uit? De ruimte raakt aardig gevuld. Zou je al het ruimteafval op een weegschaal zetten dan komt het in de obesitaszone uit: maar liefst 9,3 miljoen kilo maakt as we speak baantjes rond de aarde.
Er is een eerste stukje rondslingerende rotzooi in de ruimte geweest. En die primeur (om niet trots op te zijn) had de Amerikaanse satelliet Vanguard 1. Op 17 maart 1958 ging het gevaarte het heelal in, in 1964 was de klus geklaard. Terugkeren naar de aarde deed het niet. Al bijna zestig jaar maakt het ronde, na ronde om de aarde.
En inmiddels is daar heel veel space waste bijgekomen, want meer raketten en satellieten zijn de kosmos ingeschoten en daar gebleven. Naar schatting is het gros van het ruimtepuin kleiner dan een centimeter. Echter, er zijn ook 900.000 rondzoevende objecten die tussen de 1 en 10 cm groot zijn, en 34.000 stukken die op de meetlat daar nog bovenuit komen.
4 nadelen van ruimteafval
Misschien lijkt het weinig kwaad te kunnen, dat ruimteafval. Want ja, ‘het is toch een ver-van-m’n-bed-show?’ Zou je denken. Toch is het niet iets waar we onze ogen voor mogen sluiten. Net als hoe je ouders je vroeger leerde om je eigen troep in de prullenbak te gooien (nemen we voor het gemak even aan), mogen we dat ook van de ruimtereizigers en hun apparatuur verwachten. Vinden wij. Want die stukken schroot zweven dan wel kilometers ver boven ons hoofd, het neemt een donkere donderwolk met zich mee. De nadelen van ruimteafval zijn:
- Zo houden de NASA’s van deze wereld heel nauwkeurig de koers van het puin in de gaten. Het internationale ruimtestation ISS wijkt bij een kans van 1:10.000 al uit. Waar het eerst iets was dat bij hoge uitzondering gebeurde, gebeurt het momenteel zo’n drie keer per jaar. Valt mee als je zo ongelukkig in het universum kan voorkomen, zou je denken. Alleen kost dit geintje wel โฌ375.000 per jaar. En dat om alleen de rondvliegende smog op de radar te hebben en om ongelukken voor te zijn. Onnodig duur geintje wel voor de al zeer kostbare ruimtemissies.
- Daarnaast kan het ruimtepuin ook bijvoorbeeld satellieten beschadigen, waardoor digitale communicatie een lelijke knauw kan krijgen
- Het derde ding is dat ruimteafval met een ongekend hoge snelheid op de aarde kan neerstorten met alle gevolgen van dien.
- Hoe meer ruimteafval erbij komt, des te moeilijker maken we het voor onszelf om nieuwe missies te starten. Dikke kans dat er alleen al bij het opstijgen stukken schroot tegen het gevaarte botsen.
Hoe komen we van ruimte afval af?ย
Afval op aarde is niks, afval in de ruimte heeft ook niemand iets aan. En dus zijn er initiatieven die het ruimteafval willen opruimen. Momenteel is het kunnen weglaseren van puin in het universum een veelgehoorde oplossing. Aangezien het een gloednieuwe techniek is, wordt het van kop tot staart aan testen onderworpen.
Het idee is om de rotzooi in de ruimte met lasers te beschieten. Hierdoor wordt de buitenkant van het afval een soort schuurpapier. Ruwer materiaal betekent meer weerstand en dus zal het op de terugreis naar aarde in de dampkring eerder verbranden (waar zouden we zonder al die bollebozen toch zijn). Daarnaast kan de laser het stuk schroot een tikkie bijsturen. Work in progressย zullen we maar zeggen. Wat ook zou kunnen, is het puin gecontroleerd in de zogenoemde kerkhofbaan (baan van afgeschreven satellieten) te schieten, maar dan is het meer deย space wasteย verplaatsen in plaats van oplossen.
Dan is er ClearSpace. Een Silicon Valley start-up is niets bij deze Zwitserseย waste warriors.ย Wat ze hebben bedacht: een soort omgekeerde paraplu die puin uit de ruimte opvangt door dicht te klappen. Eenmaal terug richting aarde zal het in de dampkring verbranden. Wegย space waste.ย Grootse brokstukken gaan ze nog niet mee kunnen krijgen, maar hรฉ begin is er!
En deze mag niet ontbreken, natuurlijk. Space Waste Lab doet wat je denkt dat het doet. Ze focussen zich op wat ze met het ruimteafval kunnen. Gaan dus weer een stapje verder. Is het puin op te vangen en vervolgens te upcyclen tot duurzame producten? Of zoals ze zelf zeggen wat ze doen: ‘The living lab with the European Space Agency is to visualize, capture, and upcycle space waste into sustainable experiences.’
Member worden? Dat kan!ย
Heb je zoiets van: โik wil het niet alleen bij informatie over ruimteafval houden, stuur mij liever tweemaandelijks een verrassingskit vol green goodies.โ Doen we!ย Member van ZustainaBox worden doe je hierย (al v.a. โฌ49,99 per jaar, net iets meer dan โฌ4,- per maand). Als member krijg je met je persoonlijke kortingscode altijd 20% korting in onzeย ZustainaStore.
Daarnaast kan je natuurlijk ook (zakelijk) losse boxen kopen. Voor jezelf, vrienden, familie, collegaโs of medewerkers. De keuze is reuze: van de SpringBoxย Premiumย ofย Regularย totย BorrelBoxenย enย eco-relatiegeschenken.