Man man wat komen we het nog steeds vaak tegen in allerlei producten: palmolie. Er is een gigantische vraag naar. Je kan het vinden in cosmetica tot zelfs in je bouillon. En dat het in zo veel producten wordt verwerkt, is niet zo gek. Het is een makkelijk, multifunctioneel product. Om aan de enorme vraag te voldoen, zijn er meer en meer palmolieplantages nodig. Kostbare jungle in Latijns-Amerika, Afrika en Azië maakt plaats voor rijen oliepalmen. De lokale bevolking wordt verjaagd. De groene longen van onze aarde verdwijnen, en daarmee ook de unieke biodiversiteit. Orang-oetans en tijgers sterven uit. Bossen worden platgebrand, waardoor de CO2-uitstoot stijgt en het broeikaseffect verder toeneemt. Dat moet en kán anders. Gelukkig spotten we steeds vaker producten die palmolievrij zijn. In onze blog uitleg waarom we niet zo’n fan zijn van palmolie, een ode aan de groene, palmolievrije alternatieven, en meer!
Palmolie, wat is het?
De weg naar een groene(re) lifestyle kan een bumpy road zijn. Zo kom je voor onverwachte uitdagingen te staan. Je favoriete shampoo blijkt meer chemische getver te bevatten dan je dacht. Je lievelingschocola blijkt een bittere bijsmaak te hebben vanwege de oneerlijk productie. Maar ook de ingrediënten in je huis-, tuin-, en keukenproducten kunnen venijnige valkuilen hebben. Neem palmolie: het zorgt onder andere voor schade aan de natuur en afname van de unieke biodiversiteit. En dat terwijl het verstopt zit in onvoorstelbaar veel producten. Maar wat is het probleem met deze plantaardige olie? Waar zit het in? En hoe kan je het vermijden?
Palmolie is een plantaardige olie uit de vrucht van de oliepalm. De palm groeit voornamelijk in tropische landen rondom de evenaar. Eigenlijk is palmolie een superhandig ingrediënt: het heeft geen overheersende smaak, het is makkelijk te mengen en verbetert de smeerbaarheid van producten. Nog een pluspunt: de productie is relatief goedkoop. Palmolieplantages leveren namelijk heel veel op per hectare, de loonkosten zijn laag en de grondaankoop is goedkoop. So far, so good, toch?
Waar het probleem bij palmolie ‘m in zit
En juist daar gaat het mis. Want al die voordelen bij elkaar hebben gezorgd voor een gigantische vraag naar palmolie. Zoals gezegd, het wordt in zo veel producten gebruikt. Verf, cosmetica, etenswaren, babyvoeding. Je hoeft in de buurtsuper maar een blik op het achterkantje van een product te werpen, et voilà daar is ‘ie weer: palmolie. Om aan die enorme vraag naar palmolie te voldoen, zijn er meer en meer palmolieplantages nodig. Kostbare jungle in Latijns-Amerika, Afrika en Azië maakt plaats voor rijen oliepalmen. De lokale bevolking wordt verjaagd. De groene longen van onze aarde verdwijnen en daarmee ook de unieke biodiversiteit. Orang-oetans en tijgers sterven uit. Bossen worden platgebrand, waardoor de CO2-uitstoot stijgt en het broeikaseffect verder toeneemt. Dat moét anders! En gelukkig kan da
De laatste jaren is er gelukkig steeds meer aandacht gekomen voor het palmolieprobleem. Maar een oplossing vinden? Da’s makkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn inmiddels duurzame palmolieplantages, maar daar blijkt totaal geen toezicht op te zijn. Vervangen is ook niet altijd een optie, want als fabrikanten massaal overstappen naar andere plantaardige oliën zou dat net zo veel schade veroorzaken. Toch kunnen wij als consument ook al zorgen voor verandering. Daar geven we je wat handige tips voor!
Tip 1: Weet wat je eet
In bijna 50 tot 60 procent van ons bewerkte eten zit palmvet. Denk aan broodbeleg, chips, snoep, pizza, maar ook bouillon, gebrande nootjes en… babyvoeding (ja, echt).
Sinds 2014 zijn producenten verplicht om op de verpakking van etenswaren te vermelden welke plantaardige olie erin is verwerkt. Dat maakt het bij voedingsmiddelen wat makkelijker om producten met palmolie te laten staan. Onze tip is om de verpakkingen om te draaien en de kleine lettertjes te lezen op het etiket. Palmolie staat in de ingrediëntenlijst vermeld als palmvet, plantaardige olie (palm), of palmolie. Zit er palmolie in? Kijk dan of de vergelijkbare producten van andere merken wél palmolievrij zijn.
•Verf
•Kaarsen
•Biobrandstof
•Make-up
•Zeep
In tegenstelling tot bij etenswaren wordt de inhoud van deze producten vaak vertaald naar een soort onleesbare abracadabra. Wil je weten of iets vrij is van palmvet? Houd dan deze ingrediëntenlijst bij de hand.
Tip 2: Check de ingrediëntenlijst
Je kunt palmolie tegenkomen op plekken waar je het nooit had verwacht. 30 procent van alle palmolieproductie wordt bijvoorbeeld gebruikt voor cosmetica en schoonmaakmiddelen!
Zo kwam Manon er al snel achter dat het met verzorgingsproducten vrij dramatisch gesteld is: in onze crèmes, shampoos en douchegels zijn stofjes verwerkt die afkomstig zijn van palmolie. We hebben een lijstje gemaakt van veelvoorkomende producten waarin palmolie wordt verwerkt:
•Shampoo
•Schoonmaakmiddelen
•Cosmetica
•Wasmiddel
Tip 3: Kies voor lokaal en low impact
Maar hoe vermijd je palmolie als het overal in zit? Daar hebben we een superleuke oplossing voor: overstappen naar producten van lokale ondernemers die transparant te werk gaan. Bij ZustainaBox noemen dit ook wel ‘low impact producten’, gemaakt met zo min mogelijk gevolgen voor de natuur. En daar past palmolie absoluut niet tussen.
Die palmolievrije, lokale alternatieven zijn trouwens ook één groot feestje. Ze zijn zóveel mooier dan spullen van commerciële bedrijven en met veel meer aandacht gemaakt!
In onze ZustainaStore zijn tal van cosmetica zonder palmolie te vinden. Denk aan de bodylotion van Lamazuna uit Jacob’s Box, de smeerbare deo van lekkerineenpotje – in de week van 4 mei 20% korting voor members! – het shampooblok van Primal Essence. In plaats van bouillonblokjes met palmvet gebruik je SoepStarter en met Chewsy kauw je op eerlijke ingrediënten in plaats van chemische troep met palmvet. Je boterham besmeer je met pure pindakaas zonder palmolie dankzij Zeemansboter. En met het DIY wasmiddel stap je over naar een variant met enkel natuurlijke ingrediënten. Enfin, zo kunnen we nog even doorgaan met het palmolievrije-lijstje. Stap voor stap vervang jij zo de standaard producten door low impact alternatieven, met ingrediënten die een stuk beter zijn voor de wereld.
Tip 4: Wees lief voor jezelf
We waarschuwen je maar vast: het is een grote uitdaging om palmolievrij te leven. Wees dus niet boos op jezelf als het niet lukt. Voel je niet schuldig als je per ongeluk een product met palmolie in huis hebt gehaald. Zo kwam Manon er vorige week opeens achter dat er zelfs palmvet zit in haar bio bouillon in poedervorm… Zo zie je maar, het schuilt in een klein hoekje.
Onthoud dat alle kleine beetjes helpen én ieder product dat je vervangt een stapje in de goede richting is.
Wist je dat…
… Palmolie niet goed is voor je gezondheid? Hoewel het in veel etenswaren wordt gestopt, kleeft daar een groot nadeel aan. Het bevat namelijk veel meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Dit zorgt voor een hoger cholesterol en een groter risico op hart- en vaatziekten. Overstappen naar natuurlijke, onbewerkte producten is dus ook nog veel beter voor je lijf!
Rubens’ palmolievrije top 5
Door onze zoektocht naar palmolievrije producten hebben we supertoffe lokale, low impact alternatieven ontdekt. Ruben laat in onderstaande vlog zijn top 5 zien!
Recept: vegan pindasaus
Een potje kant-en-klare pindasaus, da’s makkelijk en snel. Helaas wordt er in dit soort bewerkte sauzen vaak palmvet gebruikt. Een zelfgemaakte pindasaus is lekkerder, gezonder én we worden er veel blijer van. Manon dook daarom dit weekend de keuken in om een vegan variant te maken die palmolievrij is. Laat je niet afschrikken door de flinke lijst met ingrediënten, want het is super easy te maken.
Ingrediënten
•5 eetlepels pure pindakaas zonder palmolie (bijvoorbeeld Zeemansboter)
•1/2 cm verse gember, fijngesneden
•1 el kokosolie
•1 tl gemalen komijn
•1 tl korianderpoeder
•2 grote tenen geperste knoflook
•1 el sojasaus
•1 el ketjap
•1 tl sambal oelek
•2 eetlepels kokosolie
•1 gele ui, gesnipperd
•150 ml kokosmelk
•1 el limoensap
•Snufje zout
•100 ml water
Bereidingswijze
Verwarm de kokosolie in een pan en bak de ui, gember, knoflook, komijn- en korianderpoeder op laag vuur voor ongeveer 2-3 minuten. Voeg terwijl je roert de pindakaas, water, kokosmelk, sojasaus, ketjap en sambal toe. Roer goed door met een garde. Als de pindasaus te dik is, kun je wat extra water toevoegen. Proef de pindasaus en voeg naar smaak peper en zout toe. Heerlijk bij zelfgemaakte ovenfriet, vegan nasi of gado gado. Eet smakelijk!
Hoe verloopt jouw eco journey?
Eerlijk is eerlijk, het vinden van duurzame verzorgingsproducten zonder palmolie vinden is best challenging. Überhaupt is het een grote uitdaging om palmolievrij door het leven te gaan. Wees dus niet teleurgesteld als het je niet lukt. Of ga je niet schuldig voelen als je per ongeluk een product in huis ontdekt waar palmolie in zit. Zo kwam Manon er laatst achter dat er zelfs palmvet zit in haar bio bouillon in poedervorm…Zo zie je maar, het schuilt in een klein hoekje. Het belangrijkste is dat je blijf onthouden dat alle kleine beetjes helpen. Ieder product dat je vervangt is een stapje in de groene richting. Dat is al supergoed!
Kortom: check voortaan altijd even de ingrediëntenlijst van welk product dan ook. En een andere tip is dat je vrijwel nooit palmolie zal tegenkomen in duurzame producten van lokale ondernemers. Ondernemers die transparant te werk gaan. Dit noemen we bij ZustainaBox ook wel ‘low impact producten.’ Dit zijn duurzame producten die zijn gemaakt met zo min mogelijk gevolgen voor de natuur. Iets waar palmolie absoluut niet tussen past.
Nog geen member van de ZustainaBox? Meld je hier aan en krijg vanaf nu tweemaandelijks groene alternatieven voor een duurzame lifestyle bij je op de deurmat. Of wil je het thuisblijven voor jezelf, vrienden of je medewerkers leuker maken? Surf dan naar onze speciale Lekker Thuis Boxen.
Werkgever en zoek jij in deze C-crisis iets waarmee jij je relaties een hart onder de riem kan steken? Voor eco relatiegeschenken klik hier.
