Lieve huid, deze week nemen we jou eens onder de loep. Van binnen en van buiten. Want waar je van binnenuit veel voor een shiny snoet kan doen, kan je dat ook van buitenaf met smeersels. Alleen is de cosmeticawereld er nogal een van de chemische bullsh*t, ellendig lange ingrediëntenlijsten en stortvloed aan valse marketingbeloftes. Om je in de gigantische scene wat meer wegwijs te maken, hebben we een (was)lijst samengesteld van ingrediënten die je beter links kan laten liggen. Cosmetica codetaal ontcijferd!
Codetaal: etiketten in de cosmeticabranche
Massaal worden we bewuster van wat we eten. En wat we smeren! We smeren lang niet meer alles zomaar meer op onze huid. Dat is je goed recht en heel logisch als je je realiseert dat lang niet alle ingrediënten even onschuldig zijn. Of schuldig. Sommigen geven huidirritatie anderen kunnen zelfs hormoonverstorend werken. Beter dus dat je weet welke foute ingrediënten in verzorgingsproducten je beter kan laten voor wat ze zijn.
Etiketten van je shampoo-, douchegelfles, zonnebrand- tot dagcrèmeflacon zijn bezaaid met ingrediënten. Ingrediënten om van te duizelen. Want wat zijn het er vaak veel! En dan is de helft pure abracadabra. De een lijkt door z’n naam zo chemisch als wat en blijkt dit niet te zijn, en vice versa. Probeer dan maar eens het kaf van het koren te scheiden en de slimste keuze te maken. We’ve got your back!
Hoe schadelijk zijn ingrediënten in verzorgingsproducten?
Wat je moet weten is dat voor alle ingrediënten in verzorgingsproducten Europese regels gelden. Regels die met de dag strenger worden. Gelukkig maar! Zie het als wetboek van welke producten wel / niet mogen en in welke hoeveelheid. En daarbij staan de ingrediënten altijd in volgorde van concentratie, oftewel waar het meeste van in zit, trapt de ingrediëntenlijst af. Drie keer raden welke dat vaak is. Water! Komen de makers mooi goedkoop van af.
In Europa kan je stellen dat er in cosmetica- en verzorgingsproducten in principe geen voor je gezondheid gevaarlijke stoffen zitten. Toch kan je bij bepaalde ingrediënten – die we verderop in dit artikel bespreken – grote vraagtekens zetten. Dubieuze gevallen dus. Smeersels die aan het einde van de rit misschien meer kwaad dan goed doen voor je huid en je gezondheid.
Wat ze zoal teweeg kunnen brengen? Onze huid is het grootste orgaan. Een om lief voor te zijn. Via onze huid maken we vitamine D aan, het beschermt ons tegen (schadelijke) invloeden van buitenaf (denk o.a. aan UV-straling), het regelt je interne thermostaat en helpt bij je natuurlijke reiniging. Processen die je liever soepel wil laten verlopen. Belast je je huid met schadelijke troep dan is de kans groot dat je de huidprocessen in de war schopt. Beter van niet.
Krabben en korsten: huidallergie door schadelijke ingrediënten
Uhh what?! De cijfers liegen er niet om. Ruim 27% van de volwassen en in Europa hebben voor één of meer ingrediënten een allergie ontwikkeld. Da’s ruim 1 op de 4. En ja, je leest het goed ‘ontwikkeld.’ Een huidallergie loop je op als je aan irriterende stoffen bent blootgesteld. Stoffen die allergieën triggeren. Met dank aan zogenoemde allergenen als parfum, formaldehyde, methylisothiazolinone en para-phenylenediamine (kleurstoffen die o.a. in haarverf en zwarte henna tattoos worden gebruikt). Vaak loop je het als kleine koter al op…Wil je het risico op een huidallergie voor jezelf en je mini minimaliseren, kies dan voor parfum- en allergenenvrije producten.
Als je 100% zeker wil zijn dat je huidvriendelijk aan de smeer gaat, check dan het internationale allergielabel AllergyCertified. Dit keurmerk heeft een buts aan safe-smeren merken. Een lijst om op te bouwen. Als merk claim je namelijk pas na veel toxicologisch onderzoek een spot in deze lijst. Weet dat ze niet per definitie natuurlijk, vegan of biologisch zijn. Hoe (plant)aardig dat ook klinkt, het is geen garantie. Vaak kan er namelijk alsnog parfum inzitten. Lekker ruikend, maar beter niet. Better safe than sorry, want van een huidallergie kom je nooit. meer. af!
11 foute ingrediënten in verzorgingsproducten
Schadelijke ingrediënten in je smeersels kunnen o.a. zorgen voor huidirritatie, -allergie en zelfs het verstoren van je hormoonhuishouding. Heftig, niet? Waar cosmeticamerken je met de mooiste claims weten in te palmen, is het bij lange na niet altijd zo mooi als het lijkt. Staat op het etiket één of een cocktail van onderstaande ingrediënten, dan kan je ‘m beter niet nog eens in je winkelmandje stoppen.
#1 – SLS en SLES
Sodium Lauryl of Sodium Laureth Sulfate. Geen lieverdjes. Beiden verdienen het label ‘foute ingrediënten in verzorgingsproducten.’ SLS is een goedkoop synthetisch ingrediënt dat lekker schuimt. En dat schuimen – in o.a. shampoo, handzeep, douchegel, tandpasta en scheerschuim – associëren we met een schoon gevoel. En dat terwijl deze chemische stof zelfs voor het reinigen van (garage)vloeren of het ontvetten van motoren wordt gebruikt. Not kidding!
Je kan je voorstellen dat dit je natuurlijke beschermlaag van je huid aantast. Logisch dat huidirritatie en zelfs haaruitval op de loer liggen. Onze huid moet er niets van hebben. En alsof het al niet genoeg kommer en kwel was: SLS kan in je lichaam binnendringen en via je bloedbaan je ogen en organen aantasten. En SLES? Dat is de iets mildere, maar ook schadelijk reinigingsproduct. Je vraagt je toch af hoe zoiets überhaupt je badkamer in mag komen. Onthoud deze dus!
LEES OOK: DUURZAME MONDVERZORGING, 6X WAT JE NODIG HEBT VOOR EEN FRIS ‘GROEN’ BEKKIE
#2 – Parabenen
Parabenen. Vast eens van gehoord. Het zijn conserveermiddelen die bacteriën en schimmels de kop indrukken, waardoor de houdbaarheid van verzorgingsproducten flink wordt gerekt. Net als bij SLS, is het een grote bad news gong bij parabenen. Ready? Ze worden opgenomen door je lichaam en zijn hormoonverstorend (ze boosten oestrogeen na, wat ervoor kan zorgen dat je hormoonhuishouding compleet uit balans is). En dat alleen zodat we zo lang mogelijk plezier van onze verzorgingsproducten hebben. Parabenen die je in de praktijk vaak op etiketten ziet pronken, zijn: isobutylparaben, propylparaben, ethylparaben, methylparaben en butylparaben.
#3 – Phenoxyethanol
Dieprood, dat kleurt deze chemische stof. Het is zeer schadelijk. Vandaar dat ‘ie hoort tot de categorie ‘foute ingrediënten in verzorgingsproducten.’ Niet voor niets is de wettelijke maximum hoeveelheid slechts 1%. Maar dan komt ‘ie. Het zit namelijk in ongelooflijk veel producten die we dagelijks gebruiken: shampoo, tandpasta, make-up, (zonnebrand)crèmes…en zo kan je nog even doorgaan. Toen het bekend werd dat parabenen geen heilige boontjes zijn, is de cosmeticawereld op zoek gegaan naar een ‘veilig’ alternatief.
Laat dat ‘veilig’ maar weg, want dat is het zeker niet. Toxische eigenschappen alom. Zo is er kans op huidallergieën, zelfs aantasting van je zenuwstelsel en vruchtbaarheidissues. Kortom: je huid en lichaam geven genoeg signalen af dat ‘t er niets van moet hebben.
#4 – Minerale oliën
Minerale oliën, ergens heeft het nog iets natuurlijks. Schijn bedriegt. Op de ingrediëntenlijst herken je ze aan de term vaseline (petrolatum, petroleum), paraffine (paraffinum) of (white) mineral oil. Oliën (restproduct) die ontstaan tijdens de verwerking van het o zo vervuilende aardolie. En wat is dit een vies goedje zeg. Iets wat in veel lip- en babyproducten wordt gebruikt. Gewoon omdat het zo’n lekker zachtmakend product is. Als er iets is wat we graag verlangen van een verzorgingsproduct, dan is het dit wel.
Maar echt, niets goeds over minerale oliën. Ze leggen als het ware een beschermlaag op je huid. Dat wordt lastiger ‘ademen’ voor je huid en afvalstoffen hopen zich op. Daarnaast zijn er sterke vermoedens dat het kankerverwekkend is, dat het zich in organen ophoopt en dat het je hormonen zeer in de war kan schoppen. Bi-zar!
LEES OOK: NATUURLIJKE LIPPENBALSEM, DIT IS WAAROM JE ER SLIM AAN DOET
#5 – Aluminium
Aluminium of aluminium chlorohydrate. Da’s geen ingrediënt waarvan je qua naam al denkt ‘laat ik dit eens lekker op m’n huid smeren.’ Of beter gezegd spuiten. Het wordt namelijk vooral in deodorant gebruikt. Aluminium heeft een alles behalve verfrissend karakter. Het verstopt je poriën waardoor zweet niet optimaal uit je oksels kan ontsnappen en daarbij zijn witte jassen nog in dubio of het wel of niet door ons lichaam kan worden opgenomen. Hoe dan ook, genoeg rode stoplichten. Of aluminium in je deodorant zit, kan je herkennen aan: aluminium, aluminium chlorohydrate, alum, aluin of potassium alum.
#6 – Triclosan
Het eind van de lijst aan ‘foute ingrediënten in verzorgingsproducten’ is pas halfway. Triclosan, een van origine bestrijdingsmiddel. Totdat cosmetica brands zagen dat het ook een zeer anti-bacteriële werking heeft. Vandaar dat je het terugziet in o.a. zeep, tandpasta, deodorant en gezichtsreinigers. Maar nu komt het. Het gemene triclosan ruimt alle slechte én goede bacteriën uit de weg. Bacteriën die juist zo essentieel zijn voor de balans in ons lichaam. En dat niet alleen, het is wederom een stof die hormoonverstorend werkt, het heeft impact op de vruchtbaarheid, wordt in verband gebracht met het verstoren van je schildklier en veel allergieën zijn aan ‘m te danken.
#7 – Siliconen
De zevende in de lijst van foute ingrediënten in verzorgingsproducten: siliconen of siloxanen. Op het etiket te herkennen aan ingrediënten die eindigen op ‘siloxaan’ of ‘methicone’. Onthoud die twee. Want ook bij siliconen krap je jezelf achter je hoofd hoe het toch kan dat zoiets in je haarproducten of deodorant zit. Moet je nagaan dat het hormoonverstorend is – is ‘ie weer -, het je immuunsysteem negatief beïnvloed en het je huid afsluit. Denk je dat dit de shitshow was, dan heb je het goed mis. Het wordt namelijk zelfs gelinkt aan onvruchtbaarheid. Hele dikke doei naar siliconen dus!
#8 – Polyethylene glycol(en)
Kortweg PEG’s. Synthetische chemicaliën die super powers als ontvettingsmiddel hebben. Van het ontvetten van je oven tot de motor of kettingkast van je wielrenfiets. Dit wetende verbaast het je waarschijnlijk des te meer dat ze ook zonder pardon in de cosmetica-industrie (als emulgators, stabilisators of reinigers) worden toegepast. Vrijwel in alle soorten verzorgingsproducten. Reden? Zo worden andere ingrediënten beter door de huid opgenomen. Wil je echt niet.
Het heeft niets goeds voor je huid en lichaam te bieden. Zo verwijderen ze juist de beschermende vetten van je huid, raakt je vochthuishouding de kluts kwijt en wordt huidveroudering gestimuleerd. Daarbij bevatten veel PEG’s zware metalen (als lood, ijzer, kobalt, nikkel), ethyloxide en dioxaan. Dit drietal blijkt kankerverwekkend te zijn. NO GO-area. Je herkent deze schadelijke pestkop aan PEG gevolgd door een nummer.
#9 – Ftalaten
Ftalaten. Nops, geen spelfout. Dit is wat het is. Ze worden in cosmetica gebruikt om het lekker lang te laten zitten en om kleuren of geur in parfum te stabiliseren. Waar je ze zoal in kan verwachten? Parfums, shampoo, zeep, haarspray, nagellak. Ook voor deze weekmaker geldt: hormoonverstorend, heeft impact op vruchtbaarheid, kunnen allergieën (en zelfs astma) veroorzaken en worden zelfs als kankerverwekkend bestempeld.
Maar nu komt het. Ftalaten staan vaak niet als ‘ftalaten’ op het etiket. Ben je mooi klaar mee. Vaak worden ze vermeld onder de noemer ‘di-2-ethylhexyl phthalate (DEHP), di-isononyl phthalate (DINP), dibutyl phthalate (DBP), diethyl phthalate (DEP) of ‘parfum.’ Alleen parfum (ook niet zo’n lieverdje) op de ingrediëntenlijst betekent niet per definitie dat er ftalaten in zitten. Snap jij ‘m nog? Je ziet, de cosmeticawereld heeft veel te verhullen.
#10 – Propylene Glycol
Nog zo’n chemische knakker. Te herkennen als propyleen glycol en butyleen glycol. Waar je ze zoal in kan verwachten? Check vooral eens je gezichtscrème(s), shampoo, conditioner, deodorant…tsja eigenlijk vrijwel alles in je badkamer. Cosmeticamerken winnen het uit aardolie. Ze hebben er een zwak voor, omdat het zo’n hydraterende werking heeft. En daarbij zorgt het ervoor dat andere ingrediënten je huid beter – en dus dieper – kunnen binnendringen. Daarbij is de kans groot of fikse allergieën (waar je niet meer vanaf komt), is er een connectie met ademhalingsproblemen en kan het nier- en leverfalen veroorzaken. ‘Aan mijn lijf geen polonaise?’ Skip sowieso deze #10 foute ingrediënten in verzorgingsproducten.
#11 – Alcohol
En als hekkensluiter alcohol. Afgaand op de bevindingen van de Consumentenbond zijn soorten alcohol als panthenol (provitamine B5) en tocopherol (vitamine E) de onschuldigheid zelve. Er zijn ook nog zogenoemde benzyl-alcoholen. Alcoholsoorten die tot allergenen – hi hoog risico op allergieën – horen. Staat er alleen ethylalcohol of ethanol op de ingrediëntenlijst? Dan heb je de synthetische variant te pakken die weinig goeds in d’r mars heeft. Het kan acné verergeren, ontstekingen veroorzaken, je huid uitdrogen en tal van irritaties veroorzaken. Wat de natuurlijke en chemische alcohols – alcoholen, alcoh…je snapt wat we bedoelen – gemeen hebben, is het uitdrogende karakter. Als het even kan dus liever niet in je verzorgingsproducten. En kan je er niet omheen, ga dan voor het natuurlijke alternatief.
Zie hier de lijst van foute ingrediënten in verzorgingsproducten van AllergyCertified.
LEES OOK: 8 FEITEN EN TIPS OVER 100% NATUURLIJKE ZONNEBRAND
Foute ingrediënten in verzorgingsproducten voor baby’s
Je eigen huid wil je geen schade aanbrengen, laat staan die van het mega gevoelige huidje van je mini. Kom de kleine kiddo in de eerste levensjaren in contact met allergenen en andere chemische ongein dan is de kans op een allergie (of allergieën) groot. Dus wees nog alerter op de (schadelijke) ingrediënten in babyproducten. En laat je niet misleiden door ‘natuurlijke huidverzorging.’ Deze claim wordt te pas en te onpas gebruikt. Wat research in het product en het merk wat je op het oog hebt, kan in deze roaring twenties geen kwaad.
Laat je niet door de buitenkant verleiden
Dat er veel aan de binnenkant van verzorgingsproducten mankeert, is één. En de buitenkant? Laat je daar niet door inpakken. De marketingclaims en valse beloftes vliegen je om de oren. En daarbij wordt er zo ontiegelijk veel plastic gebruikt. Niet te doen. En zo overbodig. Des te mooier om te zien dat steeds meer clean brands er niets voor voelen. Voor hen liever zero-waste, biologisch afbreekbare verpakkingen. Voor de volledigheid hebben we het blogartikel over plastic in je badkamer toegevoegd. Want je wil niet weten hoeveel plastic poespas (ongemerkt) je rustgevende oase weet binnen te dringen.
LEES OOK: TIPS VOOR EEN PLASTICVRIJE BADKAMER
Verzorgingsmerken met veilige ingrediënten
Er is enorm veel op en aan te merken aan de cosmeticawereld. Wat is daar veel niet in de haak. Neemt niet weg dat er – oh yeah – een groeiend aantal clean brands zijn. Merken die het op de natuurlijke boeg gooien. Die voor puur natuur gaan. Plantaardig, vegan, zero-waste, plasticvrij. De hele sustainable shebang. Duurzame, plasticvrije verzorgingsmerken waar je zoal aan kan denken:
- Ben & Anna (deodorant
- SMPL en Sara Rosalie (gezichts- en lichaamsverzorging met oer-Hollandse roots)
- HappySoaps, Kusala Gifts en BOTMA & VAN BENNEKOM (zeepbars)
- Ben & Anna en Happy Tabs (zero-waste tandpasta)
- Le Papier (lippenbalsem)
- We Love the Planet (natuurlijke zonnebrand SPF 30)
- Ethique (gezichtsreinigers en make-up removers)
- Solide gezichtscrème (en -olie)
- Zao en Boho (make-up met hervulbare verpakkingen)
Zie ook onze ZustainaStore voor een bups natuurlijke verzorgingsproducten.
Member worden? Dat kan!
Heb je zoiets van: ‘ik wil het niet alleen bij informatie over foute ingrediënten in verzorgingsproducten houden, stuur mij liever tweemaandelijks een verrassingskit vol green goodies.’ Doen we! Member van ZustainaBox worden doe je hier (al v.a. €49,99 per jaar, net iets meer dan €4,- per maand). Als member krijg je met je persoonlijke kortingscode altijd 20% korting in onze ZustainaStore.
Daarnaast kan je natuurlijk ook (zakelijk) losse boxen kopen. Voor jezelf, vrienden, familie, collega’s of medewerkers. De keuze is reuze: van de SpringBox Premium of Regular tot BorrelBoxen en eco-relatiegeschenken.
Het creatieve groene brein van het stel. Schiet van links naar rechts, met altijd weer een nieuw idee. Vanaf mijn 30e werk ik als bestuurder in de zorg. Veranderen en reorganiseren is mijn vak. Mensen in beweging krijgen mijn grootste passie. Laten zien dat anders vaak leuker en beter is, vind ik het mooiste om te doen. Hoe? Door te doen. Vallen en opstaan. Door tientallen managementboeken per jaar te lezen. Door goed te kijken en te luisteren naar medewerkers. Lezing of box samenstellen? Doet ze allebei graag. Laat haar je inspireren.