Duurzaam tuinieren. Als er iets bij velen weer begint te kriebelen als de zon zich meer en meer laat zien, dan is het wel de tuin in gaan. Of je balkon leuk maken natuurlijk. En helemaal door het devies om thuis te blijven in deze niet te vatten Coronacrisis, is dit hét moment om lekker wat ontspanning in de tuin te vinden. Frisse neus halen, even in je eigen bubbel zijn en gelijk je workout van de dag doen. Voor zover het kan, look at the bright side. Probeer de dingen die al zo-lang op je to do-list staan af te vinken. Begin eens aan je eco tuinieren project. Wat er met ‘duurzaam tuinieren’ wordt bedoeld? En waar je zoal aan kan denken? In dit artikel beantwoorden we je vragen. Sowieso dat je van deze tips letterlijk de vruchten gaat plukken. Mét en zonder groene vingers!

Duurzaam tuinieren: een aantal begrippen

Biologisch-, biodynamisch, ecologisch en natuurlijk tuinieren. Stuk voor stuk vallen ze onder de noemer ‘duurzaam tuinieren.’ Maar wat is wat? Je zou zowat door de bomen het bos niet meer zien. Daar waar biologisch tuinieren geen chemische meststoffen en bestrijdingsmiddelen gebruikt, gaat biodynamisch tuinieren nog een stap verder. Daar komt kosmische kennis en kunde bij kijken. Bij ecologisch tuinieren ga je nog iets verder, en kies je alleen voor organische, 100% natuurlijke meststoffen. Daarbij wil je als tuinier de weerstand van je tuin op een natuurlijke manier verhogen. Niets geen chemische poespas. En bij natuurlijk tuinieren gebruik je helemaal geen bestrijdingsmiddelen of bemesting. Door de tuin zo goed mogelijk af te stemmen op de omgeving en zo dynamisch mogelijk in te richten, krijg je gezonde planten en zo groot mogelijk aantal soorten aan organismen in de tuin.

Duurzaam tuinieren? Dan mag dit niet ontbreken

De bodem. Het fundament van je tuin. Essentieel aandachtspunt voor als je duurzaam tuinieren op de planning hebt staan. Compost is een echte booster voor je grond. En heb je een betere bodem, dan krijg je minder snel te kampen met issues als plagen. Bovendien kan je zo tuinieren zonder gif. Zelf compost maken? Lees hier hoe je dat doet.

Insectvriendelijke tuin

Zoals we ook al in het artikel ‘Story of…Ptthee’ de revue lieten passeren, staat de Nederlandse biodiversiteit er niet heel rooskleurig voor. Iets dat juist superbelangrijk is. En waar we met z’n allen met onze tuin een belangrijke bijdrage aan kunnen leveren. As we speak dreigt ruim 1 op de 4 insectensoorten uit te sterven. Bijen, vlinders, vogels en ander gespuis. Creaties waar we niet zonder zouden kunnen. En ondanks dat ze vaak nog zo klein van stuk zijn, hebben we ze keihard nodig. Hoe groter de diversiteit in planten en dieren in ons land is, des te beter het is voor onder andere bestuiving en gewasbescherming.

In Nederland hebben we er een handje van om onze tuinen zo veel mogelijk te bestraten, en als het even meezit is er een stuk gazon te vinden. Insecten kunnen daar niet veel mee. Zij worden blij van bloemrijke tuinen. Van gevarieerde tuinen met veel planten en bloemen. Geef insecten een veilig onderkomen in je groene oase. Bijvoorbeeld door een insectenhotel te bouwen. Ja echt, een hotel!

Wil je meer met duurzaam tuinieren doen? Kijk dan ook zeker hoe je de Nederlandse biodiversiteit een oppepper kan geven. Er zijn tal van planten waar vlinders, bijen en andere insecten lyrisch van worden. Heb je straks als je in de tuin ligt te zonnen ook nog eens veel meer te kijken!

Basics over duurzaam tuinieren

Duurzaam tuinieren dus. Een perfecte manier om de Nederlandse biodiversiteit een opkikker te geven. Maar waar ben je met tuinieren? En welke spullen heb je nodig?

LEES OOK: 18 TIPS OM DUURZAAM TE TUINIEREN

Duurzaam tuinieren, voorbereiding is het halve werk

Vroeger was het heel normaal om samen met je ouders of grootouders in de tuin te werken. Je leerde op die manier al snel de fijne kneepjes van het vak. Tegenwoordig gebeurt dat veel minder, maar gelukkig kom je met het wereldwijde web en boeken een heel eind. Er zijn veel boeken en tijdschriften over het verbouwen van groenten of het duurzaam inrichten van je tuin. Maar waar moet je beginnen? Voor de beginners:

Natuurlijk tuinieren – Bob Flowerdew’s
Tuinieren voor Dummies – Bill Marken en Michael MacCaskey

En dan zijn er ook steeds meer apps die je helpen om groene(re) vingers te krijgen. Ga je voor een moestuin en wil je weten wanneer iets te planten? Dan is de app Moestuinder iets voor jou. Daarin kan je aangeven wat je wanneer moet zaaien, en hoe je de planten in de moestuin kan verzorgen. Ontzettend handig, zelfs voor de ervaren tuinders onder ons!

HELP, waar begin ik?

En dan is le moment suprême daar. Je groene ideeën ga je in de praktijk brengen. Maar ja, waar begin je? Als je je tuin echt flink onder handen wil nemen, kan je niet na een half uur weer terug in je luie stoel jumpen. Maar als je onderstaande stappen voor het aanleggen van een natuurlijke tuin erbij houdt, ben je al snel op de goede weg. Schoffel bij de hand? Let’s go!

#1 Ken je tuin en de omgeving

De inrichting van je tuin hangt van een aantal simpele factoren af. Denk aan de hoeveelheid aan ruimte in de tuin, lichtinval, en je eigen wensen.

#2 Hoe rijk is jouw grond?

Dit is een belangrijke stap en wordt vaak overgeslagen. Je kan wel een voorkeur hebben voor specifieke beplanting, maar de grond moet hiervoor wel geschikt zijn. Wist je dat de samenstelling van grond al kan verschillen met die van je buur? Het groen groeit het beste bij een bepaalde zuurgraad (pH-waarde). Let hier dus op.

#3 Tekenblok bij de hand?

Nu je de basics van je tuin weet, mag je je tekenblok erbij pakken. Schrijf en teken de tuin eens uit, zoals jij ‘m het liefst straks zou zien? Verwacht niet van jezelf dat je het plannen binnen een dag kan afmaken. Slaap er wat nachten over, en ga dan verder met stap 4.

#4 Moneys uitgeven

Yes, de beplanting uitzoeken! Op basis van de vorige stappen kan je de beplanting gaan uitzoeken. Houd hierbij rekening met de omgeving (zoals lichtinval), de voedingswaarde van je bodem en de overige inrichting van je tuin. Hulp nodig? Vraag het aan de experts in het tuincentrum.

#5 Maak een tuinkalender

Jawel hoor, een tuinkalender. Voor het goed onderhouden van je tuin, is het belangrijk om te weten wat je moet doen als je bijvoorbeeld je tuin gaat voorbereiden op de winter. Met de tuinkalender voorkom je dat je een stap in het onderhoud vergeet.

#6 Goed gereedschap is key

Je plannen kunnen er nog zo goed op papier uitzien, je kan nog zulke mooie planten hebben gekocht, maar waar ben je zonder goed gereedschap. Van schep tot tuinslang, en van handschoenen tot snoeischaar. Lees hier meer over hoe je het juiste gereedschap voor je natuurlijke tuin kan vinden.

Verticaal, duurzaam tuinieren

Verticaal tuinieren is hip & happening. Het woord zegt het eigenlijk al, met verticaal tuinieren ga je de hoogte in. Maar hoe begin je met verticaal tuinieren? Welke planten kies je dan? Je kan bijvoorbeeld denken aan:

Een letterlijk verticale tuin, ook wel een levende muur of groene wand genoemd. Denk aan varens, vetplanten of een klimop. Het heeft ook nog eens een geluiddempende functie. Ideaal voor als je een balkon hebt of in een drukke straat woont.
Het boven elkaar plaatsen van losse potten. Op een balkon kan je op deze manier veel meer groen kwijt, en het staat ook nog eens gezellig.

Hoe gezond is duurzaam tuinieren?

Zie je het al voor je? Lekker buiten zijn, werken in je jaloersmakende duurzame tuin. Als de zon dan ook nog eens gaat stralen, is het plaatje compleet. Een tuin is een plek waar je lekker van het heerlijke weer kan genieten. Maar dat niet alleen. Tuinieren is ook nog eens gezond voor je. Wat dacht je hiervan:

Bij het tuinieren gebruik je een bups spieren. Je bukt, staat, zit op je knieën en wisselt regelmatig van positie, terwijl je lekker aan het wroeten bent. Het is dan ook niet gek dat een persoon met een normaal gewicht voor zijn of haar lengte, ongeveer 300 calorieën per uur verbruikt. Dat scheelt weer een retourtje sportschool.
Betere mentale gezondheid. Tuinieren is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook zeker voor je gemoedstoestand. Diverse onderzoeken laten zien dat de tuinman- of vrouw uithangen stressverminderend werkt. Het kan angsten verminderen, en je (morning) grumpiness kan erdoor als sneeuw voor de zon verdwijnen.
Als je van plan bent om zelf groenten en fruit te verbouwen, dan zit het er dik in dat je gezond(er) gaat eten. Vooral als je je veggies op een natuurlijke manier gaat kweken. Scheelt bovendien ook nog eens een dot plastic verpakkingsmateriaal als je je vitamines uit eigen tuin haalt. Alleen maar pluspunten.
Zoals gezegd, tuinieren vermindert stress en daar wordt je hart op z’n beurt weer blij van. Uit onderzoek blijkt zelfs dat het een goed medicijn is voor mensen met hartproblemen. Dus hup, die tuin in mensen!
Vitamine D. De zonvitamine. We halen ‘m niet uit voeding, maar maken het alleen aan als we aan de zon worden blootgesteld. Werk je regelmatig in de tuin, dan spaar je dus voor een flinke dosis vitamine D. Do we need to say more?

Tuinieren tijdens je zwangerschap, go of no go?

Bovenstaande punten klinken ontzettend aanlokkelijk, maar hoe zit het als je zwanger bent? Je kan het tuinieren overlaten aan je partner, maar als je zwanger bent kan lekker schoffelen in de tuin nog steeds een heerlijk ontspannende bezigheid zijn. Vooral doen dus! Neem alleen wel extra maatregelen om de gezondheid van je baby te beschermen. Hoe je dat doet?

Draag altijd handschoenen. Als je in de tuin werkt, kan je weleens ontlasting van katten tegenkomen. Dat kan toxoplasmose veroorzaken, een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet met de naam toxoplasma gondii. Eén met een onmogelijke naam – onthouden voor Scrabble – die nare gevolgen voor je mini-me kan hebben. Voorkomen dus.
Was altijd je handen, ook als je handschoenen hebt gedragen.
Gebruik altijd natuurlijke ongediertebestrijding. Voor een natuurlijke tuin heb je het als het goed is niet nodig. Toch is het wel belangrijk om hierop te letten.

Samenvatting van duurzaam tuinieren

Kies voor een van de vormen van duurzaam tuinieren. Ga je voor biologisch-, ecologisch- of voor de natuurlijke tuin?
Welke dingen mogen niet ontbreken in je duurzame tuin? Denk aan een composthoop en een scala aan bloemen en planten. Of wat dacht je van een insectenhotel? Lekker decadent voor die beesies.
Zorg voordat je begint met tuinieren, voor een plan, goed gereedschap en let op de zuurtegraad van de grond.
Heb je een balkon? Dan zijn er nog genoeg opties, zoals verticaal tuinieren.
Tuinieren is gezond. Het vermindert stress, is goed voor het hart en het houdt je fit.

In voor meer groene info? Werp dan zeker ook eens een blik op deze blogartikelen:

Nog geen member van de ZustainaBox? Meld je hier aan en krijg vanaf nu tweemaandelijks groene alternatieven voor een duurzame lifestyle bij je op de deurmat.

Duurzaam tuinieren, zo creëer jij je eigen groene oase