Oh la la, als er één lekkernij is waar menig vrouwenhart – en ook vast en zeker die van veel mannen – sneller van gaat kloppen, dan is het wel…chocolade! Chocoladehagelslag op je bammetje, chocolade-eieren met Pasen en chocoladeletters van de goedheiligman. Jaarlijks eten we er met z’n allen zo’n vijf kilo van. Vijf kilo per persoon! En dan is Amsterdam ook nog eens de grootste importhaven van cacao ter wereld. Maar och wat doet chocolade toch veel met je. Wat worden we toch happy van het geluksstofje dat in die bruine guilty pleasure zit. Zonder je trek in dit bruine goedje weg te willen nemen, heeft het gros van de chocolade een bittere bijsmaak voor het milieu. Achter die mooi gedesignde wikkels die in de supermarkt om je aandacht schreeuwen, schuilt een heel verhaal. Gelukkig zijn er ook steeds meer merken die duurzaam chocolade eten mogelijk maken. De ins & outs over deze heerlijke snack lees je hier.
Het donkere verhaal achter chocolade eten
Duurzaam chocolade eten wordt steeds makkelijker. Maar waarom zou je voor duurzame chocolade gaan in plaats van de ‘normale’ chocoladerepen? Onderstaand wat feiten voor je op een rij.
Om de choco cravings van alle snoepkonten in de wereld – yes, that’s me! – te stillen, is er aardig wat cacao nodig. Cacao waar uiteindelijk met behulp van andere ingrediënten chocolade van wordt gemaakt. En daar zit de niet zo duurzame, bittere bijsmaak van chocolade ‘m in. Achter die mooi gedesignde wikkels schuilt een heel verhaal. Zo leidt onze chocoladeverslaving vaak tot illegale kap van het tropische regenwoud. Ontbossing om plaats te maken voor het verbouwen van cacao. En rubber. En palmolie. Prachtige plekken op deze aardbol vergaan. West-Afrika is de plek voor de cacao-industrie. Maar liefst 85% van de cacaobonen die wij importeren, heeft z’n roots in West-Afrika liggen. En dan hebben we het over voornamelijk Ivoorkust en Ghana.
Biodiversiteit heeft het zwaar
Al dat kappen van de bomen is vreselijk verdrietig nieuws voor de biodiversiteit en het klimaat. Prachtige natuur waar de laatste bosolifanten en bedreigde chimpansees huishouden, moeten meer en meer plaats maken voor de cacaoteelt. Een booming business die nationale parken en beschermde gebieden de das om doet. En dat voor chocolade…Zonder dichtbegroeide bossen en verbindingszones tussen natuurgebied A en B betekent het het einde voor de nodige diersoorten.
Maar er is meer. Want tropische regenwouden vormen de longen van onze planeet. Ze dragen bij aan het drastisch verlagen van het CO2-gehalte in de atmosfeer. Er wordt zelfs door slimme koppen beweert dat ze de natuurlijke remedie zijn voor de opwarming van onze aarde. Daarbij zijn ze essentieel voor ons klimaat en het weer. Al die jungle zorgt voor afkoeling van de lucht, minder luchtvervuiling en ‘maken’ regen. Tropische regenwouden halen vocht uit de bodem, en geven het terug aan de natuur in de vorm van waterdamp. Minder regenwoud betekent dat er minder regen zal vallen in bepaalde gebieden. Een simpele rekensom met een immens gevolg. Bepaalde regio’s hebben voor langere periodes te kampen met droogte, en eventueel vindt zelfs woestijnvorming plaats.
Ontbossing loont niet
Bossen zo groot als voetbalvelden kappen. Iets wat vaak door straatarme boeren wordt gedaan om nieuw land te creëren waarop zij het felbegeerde ‘bruine goud’ kunnen verbouwen. En hoe hoopvol ze ook zijn, vaak verdienen ze maar 70 cent per dag. En om nog met wat meer feiten op de proppen te komen. Wist je bijvoorbeeld dat de cacaoboer gemiddeld genomen slechts 6,6% van de prijs die jij als consument betaalt, ontvangt? De cacaogiganten, supermarkten en cacaohandelaren wrijven zich in hun handen met de overige 93,4%. Hoe oneerlijk kan het zijn. En over oneerlijk gesproken. Miljoenen kiddo’s moeten hun familie helpen met de cacaoteelt. Geen school of florissante toekomst voor hen. Het is in en in triest.
Cacao en…een berg organisch afval
Cacao, dat is wat we nodig hebben voor chocolade. Maar cacao is een tropische vrucht inclusief vruchtvlees, doppen en pulp. En dat zorgt voor de nodige afval. Afval dat tot vervuiling kan leiden. In ons land geven we cacaodoppen wél een bestemming. Zo zie je ze regelmatig in tuinen terug als bodembedekker, en wordt het als biobrandstof voor energiecentrales gebruikt. Thumbs up!
LEES OOK: THE STORY OF…KUMASI: VAN CACAO WASTE NAAR (H)EERLIJK FRUITIGE SAPPEN
In actie tegen cacaomisstanden
Na regen komt zonneschijn. Gelukkig hebben de groten der aarde ingezien dat het niet langer zo door kon gaan. Chocolade produceren moet anders kunnen. Vandaar dat de regeringen van onder andere Ghana en Ivoorkust, cacaoverhandelaars als Cargill en Olam, en chocoladegiganten als Mars, Ferrero – de masterminds achter onder andere Nutella – en Nestlé de krachten zijn gaan bundelen. Samen één tegen de ontbossing. Ze zijn het collectief ‘Cocoa and Forests Initiative’ begonnen. Een mijlpaal in de chocoladegeschiedenis! De drie belangrijkste pijlers:
- Bescherming en herstel van bossen
- Bevorderen van duurzame cacaoproductie
- Bevorderen van het levensonderhoud van boeren
Nederland stimuleert duurzaam chocolade eten
Waar een klein land groot in kan zijn. Zoals gezegd, we zijn de grootste cacao-importeur ter wereld. En als je afweet van de misstanden die in deze branche plaatsvinden, dan moet je als land actie ondernemen. Nederland steunt diverse duurzaamheidsprogramma’s om de milieu-issues in cacaogebieden de kop in te drukken. Denk bijvoorbeeld aan het Initiatief Duurzame Handel (IDH), Solidaridad en UTZ. Ook doen we er alles aan om de werkomstandigheden te verbeteren, en kinderarbeid te bestrijden. Fonds Bestrijding Kinderarbeid en International Labout Organization zijn hier voorbeelden van.
Tropisch regenwoud gaat verloren, diersoorten sterven uit, er ontstaan enorme bergen organisch afval. Om het nog maar niet over de vaak barre werkomstandigheden en zelfs kinderarbeid te hebben. En dat voor jouw chocoladereep. Iets wat er in de supermarkt zo onschuldig en verleidelijk uitziet, en waar jij o zo gelukkig van kan worden. Als je dit weet, stop je misschien minder snel bepaalde niet-duurzame chocoladerepen in je mandje bij de buurtsuper.
LEES OOK: VEGAN CHOCOLADE: WAAROM HET BETER IS VOOR JOU EN HET MILIEU
Wat is duurzame chocolade?
Voordat we verdergaan, laten we je geruststellen dat je echt nog wel je dagelijkse dosis cacao binnen kan krijgen. We hoeven met z’n allen chocolade zeker niet in de ban te doen. Wat dan wel? Eco chocolade eten is het antwoord!
Duurzame chocolade is chocolade die – hoe kan het ook anders met zo’n naam – duurzaam is geproduceerd. Maar hoe weet je dat? Dat zie je aan één of meerdere duurzaamheidskeurmerken. Chocolademakers die ver van alle wantoestanden en milieu-issues blijven. Die produceren met aandacht voor mens en milieu. Bij deze chocolademerken weet je zeker dat er geen kinderhanden aan je geluksmakende snack hebben gewerkt, ze met liefde met de natuur zijn omgegaan, en eventueel dat er zelfs geen vervuilende palmolie in is verwerkt.
LEES OOK: 12X FAIRTRADE, DUURZAME CHOCOLADE MERKEN
Zo snoep je zonder schuldgevoel
Wil je duurzaam chocolade eten? Dan kan je letten op het scala aan duurzame keurmerken. Keurmerken die je verzekeren dat je (h)eerlijke, duurzame chocolade in handen hebt. Denk aan Fairtrade, UTZ, EKO, Biologisch en Rainforest Alliance. Chocolade zonder nare bijsmaak voor het milieu. Het ene label focust zich meer op de werkomstandigheden van de cacaoboeren – denk bijvoorbeeld aan Fairtrade -, de ander is meer met het milieuaspect bezig – Rainforest Alliance. De Keurmerkenwijzer is een superhandige website waar je precies kan zien welk keurmerk zich waarmee bezighoudt. Op die manier kan je voor jezelf de meest groene keuze maken. Een keuze die goed voelt.
Tegenwoordig staat op de meeste producten waarin cacao is verwerkt een duurzaamheidslogo. En om duurzame chocolade te eten hoef je allang niet meer alleen naar een speciaalzaak of biologische winkel. Ook in de supermarktschappen pronken steeds vaker wikkels met keurmerken. Het is wel zo dat je je eerst bewust moet zijn dat de keurmerken bestaan, voordat ze je waarschijnlijk ook echt opvallen. Jouw koppie zegt voor het schap namelijk alleen maar ‘ik wil choco, ik wil choco!’
LEES OOK: CERTIFICATEN & KEURMERKEN OMTRENT DUURZAAMHEID: WAT MOET JE ER (NIET) MEE?
Wil je duurzaam chocolade eten? Let dan zeker hierop
- De herkomst van je hemelse chocoladereep zegt vaak iets over duurzaamheid. Is de cacao uit één land afkomstig? Dan mag je een duurzamere en kwalitatief hoogwaardigere reep verwachten, dan wanneer je voor een cacaoblend gaat.
- Check de verpakking. Chocolademakers die duurzaam te werk gaan, schreeuwen dat het liefst van de daken uhhh…wikkels.
- Chocoladerepen die je voor een prikkie thuis meester kan maken, zijn vaak niet de meest duurzame varianten. Je moet al snel aan zo’n €3,- denken als je duurzame chocolade wil eten.
Duurzaam chocolade eten? Zo kies je jouw (nieuwe) favoriet. Credits voor Milieu Centraal:
Is chocolade ook gezond?
Chocolade. Als je alleen het woord al hoort, leest of je eraan denkt, begin je spontaan te watertanden. Het is een snack waarmee jij je geluksgevoel een flinke opkikker kan geven. Met of zonder schuldgevoel?
Vroeger dacht men dat chocolade alleen maar een dikmaker was. Zo één waar je voor een paar minuten extra blij van zou worden, that’s it. Niets is minder waar. Er wordt steeds meer wetenschappelijk bewijs gevonden dat duurzame chocolade eten juist positieve gezondheidseffecten heeft. Neen, dat betekent nu niet gelijk die hele reep vol cacao, cacaoboter en suiker wegwerken. De claim ‘gezond’ mag je chocolade nu ook weer niet geven. Wat dan wel? De credits mogen worden gegeven aan…cacao. Cacaobonen en cacao zitten boordevol antioxidanten. Antioxidanten die vrije radicalen uit ons lichaam wegpesten. Eén van de belangrijkste antioxidanten in cacao zijn flavonoïden. En deze hebben een positief effect op je hart- en bloedvaten, plus ze helpen diabetes te voorkomen.
Wil je deze gezondheidsboosters benutten? Welke chocolade is echt gezond? Ga dan niet voor de witte chocoladevariant. De grap is namelijk dat daar helemaal geen cacao in zit. Pure chocolade bevat het over het algemeen wel. Alleen moet je wel weten dat veel flavonoïden verloren gaan tijdens het bereidingsproces. Dus als je voor de meest gezonde tour wil gaan, dan doe je er goed aan om voor pure, rauwe chocolade te gaan. Alles met mate. Wel zo gezond ook – met die suikers – voor je tanden.
LEES OOK: DUURZAAMHEIDSCLAIMS? DIT ZIJN DE REGELS EN ZO VOORKOM JE MISLEIDING
Wanneer mag een baby of peuter chocolade eten?
Chocolade heeft dus – als je het met mate snackt – een paar voordelen voor je gezondheid. Maar hoe zit dat met chocolade eten als baby of peuter? Voordat je kleine kiddo 1 jaar is, geef je hem of haar liever niets van het hemelse goedje. Na die tijd kan het zo af en toe samen snacken prima. Snacken met mate. Want chocolade is niet vies van wat onverzadigde vetten en suikers.
Wanneer mag chocolade ‘puur’ heten?
Pure chocolade is pure chocolade wanneer er minimaal 35% cacaodelen in zitten. Ga je voor de gezondheidsvoordelen? Kies dan voor chocolade met een zo hoog mogelijk cacaogehalte. Het liefst 85% of hoger. Alleen wat kan dat soms bitter zijn. Dus met 70% zit je al goed om voldoende antioxidanten binnen te krijgen. En welke chocolade dan écht wel de titel ‘gezond’ mag dragen? Dat is de enige echte pure chocolade van chocoladereus Callebaut. Acticoa is haar naam. De European Food Safety Authority heeft hen dit label gegeven. Of ‘ie ook lekker is, laten we aan jou!
Duurzaam chocolade eten doe je met deze repen
De laatste jaren schieten ze als paddenstoelen uit de grond: duurzame chocolademerken. Hemels cacao goedjes die het beste voor hebben met moeder natuur. En niet te vergeten met jou. Welke groene goede chocoladerepen jouw zoete cravings kunnen vervullen? Van lactosevrije chocolade tot fairtrade, we hebben de o zo zware taak op ons genomen. Het resultaat wat betreft de meest duurzame chocoladerepen lees je hier.
LEES OOK: DE 12 MEEST DUURZAME CHOCOLADEREPEN
Tips om verspilling van chocolade te voorkomen
Moet ‘ie nu in de koelkast of in je keukenkastje? Waar kan je het beste chocolade bewaren – mocht je je hebben kunnen inhouden ‘m niet in één bups op te eten. Chocolade heeft het niet zo op kou en vocht. Rond de 15 en 20 graden – kamertemperatuur – is perfect. Je kan dan ook beter dat hemelse goedje niet in de koelkast of vochtige kelder leggen. Helemaal als je al aan het snoepen was geslagen, en ‘m nog even wil bewaren. Droog opbergen is het devies. Daarnaast is het zo dat als jij je chocoladereep in de koelkast opbergt, je reep in no time de smaak van andere etenswaren opneemt. Wil je niet. Bewaar aangebroken chocolade bijvoorbeeld liever in onze duurzame, plasticvrije ZustainaBox lunchbox.
Hoe lang kan je chocolade bewaren?
We realiseren ons dat deze vraag niet voor de rasechte chocoholics zal opgaan. Maar mocht jij die ijzeren discipline hebben om niet gelijk die retelekkere reep aan te vallen, dan bij deze hoe lang jij je snack kan bewaren. En wat blijkt? Hoe meer puur natuur je chocoladereep is – geen / zo min mogelijk onnatuurlijke toevoegingen – des te langer kan jij reikhalzend uitkijken naar je lekkers.
Vaak kan je stellen dat pure chocolade al snel zo’n 1,5 à 2 jaar goed blijven. Melkchocolade is ongeveer een jaar. Waarschijnlijk is de t.h.t.-datum op de verpakking al veel eerder. Maar om verspilling van chocolade te voorkomen, moet je weten dat je ’t dus nog prima na die houdbaarheidsdatum kan verorberen. De smaak zal iets minder zijn, maar hé het blijft chocolade dus lekker zal ‘ie ongetwijfeld blijven.
Wanneer is chocolade bedorven?
Zoals aangegeven kan je – als jij je choco cravings in toom kan houden – al snel ruim een jaar niet naar ‘m omkijken. Maar soms scheur je vol enthousiasme de wikkel na een paar weken open en zie je al een witte waas, wat is dat? Choco-experts noemen het ‘bloom.’ Bedorven is ‘ie dan zeker niet! Het kan komen door een sterke wisseling in temperatuur. Van warm naar koud of vice versa. En je geliefde snack kan een witte blos krijgen wanneer het te vochtig is geworden. Duurzaam chocolade eten met een witte waas kan dus nog prima, alhoewel ‘ie wel iets minder lekker kan zijn.
Hoe eco om te gaan met chocolade vlekken?
Dit is vast niet de verspillingstip waar je in eerste instantie aan dacht. Maar als er iets verspilling mag worden genoemd, dan is het wel chocolade knoeien. Och zo zonde. En die vlekken zijn ook nog soms zo verdomd moeilijk te verwijderen. Hoe kan je chocolade vlekken verwijderen? Chocolade uit je kleding krijgen, is eigenlijk heel simpel. Heb je flink zitten knoeien, dan kan je het beste zo snel mogelijk aan de schoonmaak gaan. Vergeet de dure, chemische vlekverwijderaars.
Wat voor vlek je ook hebt, baking soda is het beste middel om het weg te krijgen. Meng twee eetlepels met een paar druppels water en maak hier een pasta van. Smeer het op de vlek en laat even goed intrekken. Vervolgens doe je het kledingstuk in de was en je vlek verdwijnt als sneeuw voor de zon. Liever je eigen duurzame wasmiddel? Lees hier hoe jij wasmiddel van Aleppo-zeepvlokken en baking soda maakt.