Deze club goes way back! Al in 1959 zagen ze dat niet iedereen in een gouden mandje wordt geboren. In continenten als Afrika, Azië en Latijns-Amerika is het buffelen om het hoofd boven water te houden. En dat, terwijl al dat geploeter vaak nog geen eens voldoende brood op de plank brengt. Het is op het tandvlees lopen voor een schamel loon, terwijl de verkopende partijen hun zakken vullen. Precies daar wilde Fairtrade Original ver van weg blijven. Alle boeren en makers binnen hun productieproces hebben recht op een eerlijke prijs onder ethisch verantwoorde omstandigheden. Of jij dan aan het einde van de keten een hoge rekening krijgt voorgeschoteld? Nee hoor, gewoon een fair prijskaartje. Hapt toch stukken lekkerder weg!
Fairtrade merken zijn er in alle soorten, maten en vormen. Maak een ronde door de supermarkt en je ziet ze: fairtrade bananen, koffie, thee, chocolade, de hele shabang. En dat is maar goed ook, want je kan ze er goed bij hebben. Ze gaan namelijk voor goudeerlijke handel: eerlijk loon voor de boeren, ethisch verantwoorde productie en geen kwaaddoenerij voor het milieu. We tekenen ervoor, net als dit lijstje met fairtrade merken.
27 fairtrade merken die je hart verwarmen
Okay, het is waar dat het gros van de schappen nog altijd niet voorzien is van het blauw-groene keurmerk. Wij houden het glas liever altijd halfvol en kijken naar welke fairtrade merken er al wél zijn. Wie weet is het over een paar jaar – wishful thinking – niet meer nodig om de groene parels uit de pap te vissen. Tot die tijd kan je met onderstaand tableau (8 categorieën met telkens een paar voorbeelden van fairtrade merken) vooruit en kan je wat meer feeling bij fairtrade merken krijgen.
Lees ook – Let’s talk fairtrade: alles over goed (geld) voor de makers
#1: Fairtrade chocolade
Het is het wereldje wel, die van de chocolademakers. Terwijl jij languit op de bank je reep chocolade (let’s be honest) moeiteloos naar binnen werkt, is de situatie aan de andere kant van de wereld bar en boos. Het wordt een paar regels even een bittere pil slikken, wat feiten: tropisch regenwoud wordt voor cacaoplantages illegaal gekapt (weg natuur), cacaobonen ‘doppen’ zorgt voor veel afval, de werkomstandigheden zijn om te walgen en veel kinderhandjes werken mee. Hartverscheurend.
Tsjonge jonge. Dachten de fairtrade merken Tony’s Chocolonely, The Other Bar en Seed & Bean (het lijstje wordt steeds langer, we hebben er een paar gecherrypickt) ook. Die laatste is trouwens eerder al eens uitgeroepen tot de meest ethische chocolademaker van het Verenigd Koninkrijk. Weet dus wat je tegenover je hebt. En The Other Bar is ook een verhaal apart. Zij doen namelijk niet aan fairtrade, maar fairchain.
Zie het als upgrade van fairtrade dat voorvechter is van transparatie. Van boon tot reep weet je als consument hoe de vork in de steel steekt. Ze zorgen ervoor dat er een hoger bedrag voor de cacao in het land van herkomst blijft plakken en niet in de zakken van multinationals terecht komt. Geen 3% van de totale waarde, zoals bij fairtrade merken vaak het geval is, maar 50%. Ze leggen het hoe en wat in onderstaande video graag uit.
#2: Fairtrade Original
#3: Fairtrade koffie
Ook de koffiescene is niet zo charmant als ‘ie er van de buitenkant uitziet. De blitse verpakkingen zijn vaak niet met zuivere koffie gevuld. We noemen het rijtje maar weer eens: kinderarbeid, dwangarbeid, ontbossing om plek voor plantages te creëren. En dat alles voor een bakkie ‘troost.’ Nou, gelukkig kan je voor die troost wel bij fairtrade merken als Puro en Moyee Coffee terecht. De eerste doet alles vanuit liefde voor mens, flora en fauna, de tweede is van het soort van koffieboon-tot-kop. Strijders en leiders van de koffierevolutie zijn het die zich hardmaken voor fairchain koffie.
P.s. ook supermarktketens als Lidl en PLUS zijn lekker aan hun fairtradeness aan het werken. Keep up the good work guys!
Lees ook – Koffiedossier: 5x duurzame koffie drinken doe je zo
Photo credit: Clipper
#4: Fairtrade thee
Thee heeft een hoog kneuterigheidsgehalte, totdat je inzoomt op het productieproces. Wederom weer vaak verre van fairtrade. De plantage-eigenaren vullen hun zakken net als de theelabels, terwijl de boeren (vaak ook kroost) met een miezerig loon na 14 uur werken terug naar huis worden gestuurd. Nou ja, huis kan je het vaak niet noemen. Het is om te huilen. Ook in deze business staan er gelukkig veel fairtrade merken op die hun vuist ballen. Neem de thee van o.a. TrendingTea, Fairtrade Original, Clipper (‘s werelds grootste fairtrade theemerk) en Pukka.
Lees ook – Theedossier: dit is waarom duurzame thee zo goed smaakt
Photo credit: Lemonaid x ChariTea
#5: Fairtrade (fris)dranken
En zo hobbelen we door naar een volgende categorie uit de supermarkten: frisdranken en vruchtensappen. Laten we ter illustratie sinaasappelsap nemen. Voor de meest pure versie heb je alleen sinaasappels nodig. Nu is het zo dat de concurrentiestrijd in die branche hevig is wat betekent dat kleine boeren door de grote jongens worden overschaduwd. Om mee te kunnen dingen moeten de prijzen extreem laag worden gehouden met alle financiële en mensonterende gevolgen van dien.
Onderzoek van Max Havelaar heeft een paar jaar geleden aangetoond dat boeren die bij fairtrade boerencoöperaties zijn aangesloten wel zich staande weten te houden. Als groep van sinaasappelboeren kunnen ze met de big boys concurreren, hebben ze een gegarandeerde minimumprijs plus vaak een premie waarmee ze faciliteiten in het dorp kunnen financieren.
Hetzelfde verhaal geldt voor andere fairtrade (fris)dranken. Een van onze favo’s? Lemonaid & ChariTea. Zij support sociale projecten in Mexico, Rwanda, Sri Lanka, Zuid-Afrika, India en Paraguay. Smaakt naar meer!
Lees ook: Story of…fairtrade (fris)dranken van Lemonaid en ChariTea
#6: Fairtrade bloemen
Is het echt? Jazeker! Die blije bloemknoppen mogen ‘m dan wel zo shinen, van binnen is er vaak nog veel te verbeteren. Veel snijbloemen die hier te koop zijn, hebben hun roots in ontwikkelingslanden liggen. Dan moet je denken aan landen als Tanzania, Ethiopië, Ecuador, Kenia en Zimbabwe. Het creëert veel werkgelegenheid – vooral onder vrouwen – dus dat is een dikke like. Alleen blijkt volgens Fairtrade Nederland dat “…ongeveer 75% van de arbeidskrachten op bloemenplantages wordt aangenomen op tijdelijke basis, met negatieve gevolgen voor hun rechten: ze krijgen geen verzekering, geen vakantie, geen zwangerschapsverlof en ga zo maar door.”
Door je oog (en portemonnee) te laten vallen op fairtrade bloemen krijgen de ladies and gents steun als het gaat om arbeidsrechten en werkomstandigheden. Waar fairtrade bloemen te koop zijn? Je herkent ze aan het bekende blauw-groene logo. Bloemisten hebben ze regelmatig in hun assortiment opgenomen, maar ook supermarkten als de Jumbo, AH, PLUS en Deen gaan voor goudeerlijke groenbloeiers.
Lees ook – Bloemendossier: 5x vul je vaas met duurzame bloemen
Photo credit: Vanilia Boutique IG
#7: Fairtrade fashion
Deze mag niet in het rijtje ‘fairtrade merken’ ontbreken, natuurlijk. We hebben het er al vaker met je over gehad, de fashionindustrie is niet het sustainable schoolvoorbeeld. Niet het lieverdje van de klas. Nog vaak werken mensen in erbarmelijke omstandigheden hutje mutje in fabrieken die bezaaid zijn met chemische geuren. En dan nog dat loon dat ver beneden peil is. Kledingreuzen als Zara, H&M en Primark houden de shitshow in stand. Maar inmiddels zijn er ook genoeg slow fashion labels die het op een andere boeg gooien. Die voor fairtrade fashion vallen.
In Nederland krijgen we een steeds innigere verhouding met fairtrade mode. De makers willen niet meedoen aan een vies spelletje waar mens en milieu onder lijdt. Denk bijvoorbeeld aan merken als Kings of Indigo, Vanilia, MUD Jeans en Alchemist. Kijk je over onze eigen landsgrenzen dan kan je voor fairtrade fashion ook terecht bij merken als ARMEDANGELS, het Spaanse Thinking MU, Jan ‘n June, HUND HUND, Nude Ethics, MYOHMY (100% fairtrade tassen en portemonnees) en Dedicated. Zie je wel, fashion en een ethische lifestyle blenden perfect.
Lees ook: 20x duurzame kledingmerken die het mooiste in jou en de natuur naar boven halen
#8: Fairtrade wonen
Jezelf fairtrade optuigen is één, wat te denken van je woning een fairtrade make-over te geven? Zelfde verhaal als hierboven alleen dan voor in je thuis. Shoppen doe je hier.
Member worden? Dat kan!
Heb je zoiets van: ‘ik wil het niet alleen bij informatie over fairtrade merken houden, stuur mij liever tweemaandelijks een verrassingskit vol green goodies.’ Doen we! Member van ZustainaBox worden doe je hier (al v.a. €49,99 per jaar, net iets meer dan €4,- per maand). Als member krijg je met je persoonlijke kortingscode altijd 20% korting in onze ZustainaStore.
Daarnaast kan je natuurlijk ook (zakelijk) losse boxen kopen. Voor jezelf, vrienden, familie, collega’s of medewerkers. De keuze is reuze: van de SpringBox Premium of Regular tot BorrelBoxen en eco-relatiegeschenken.